Essalamaleýkum gadyrly ertirkomçylar hem-de talypcoçylar, biler bolsaňyz bü gün ýegşenbe günimiziň ertirkom rubrikasynda käbir lukman baştutanlarynyň eli egirligi, ýakyndan tanyşdyrmak isledim. Elbet-de, ýürdymyzda hirurgiýa operasýa edilýan ýerleri diýsen täze apparat bilen üpjшn edilldi, tüwweleme, indi köp zatlar kesmesiz diýen ýaly hirurgiki işler geçirilýär. Bu saglygy goraýyş milli maksatnamada, öňki we hažirki prezidentiň goşan goşantlary bar, bu amatlyklar entek ýeke paýtagytda goýulýar, ýöne gynansagam welaýatlarda onuň ýaly, zat ýok. Häzirki hirurgiýa operasiýalary, esasanam ýürek we agyr operasiýalary, kä halatlarda gündeki aňsat operasiýalary, daşary ýurtdan hirurg lukmanlary, getirdip , edilen operasýanyň bahasy 5000 dollara müsderä ýerine ýetirip berýäler. Meselem, adyny aýtmakdan çekinen bir lukman, nekiý bir Kozlow diýän hirurgy, orsýetden getirýäler, 2000 dollarlyk operasýa etdirseler, üstüne 3000 dollor goýup, müsdera hyzmat edilýär, bu bahalar 500 dollora minzdraw, 500 dollor bolnissaň direktirine, 500 dollor ýanyndaky kömekçi lukmanlara w.ş.m hödürlenýär. Bu sistema, günde operasýa edilýän keselli ýerlerde gowy edip, konweýere goýulupdyr, hep-de aralykda, diýseň girdeýji getirip dur, emma şol hirurgiýany edip bilýän ýerli lukmanlara berilmeyändigini aýdylyp geçilýär we berilsede onuň ýaly girdeýji alyp bilmeyänligi we alynsada bu gepleň ýokaryk barjak howuplygy sebäpli, minzdraw (saglyk ministirligi), bolup geçýän wakalara aňsatlyk bilen göz ýümýalar. Bir gezek şol ýeli lukmanlar, bizem arzanrak edäýsek şonuň ýaly hyzmatlar diýse, nämemişin, şol Kozlow diýän hirurg lukmanyň abzaly ýaly hiç ýerde ýokmyşyn, onuň ýasalşyny welin, Kozlowyň özem aýdanokmyşyn, ynha jogap şeýle gaýtaralýar eken. Diýmek ýakoby lukmanlara praktika geçirýän ýaly edýäler, üstündenem utançsyz nowar we peýda görýaler, öz wraçlarnam bu sistema göyberenoklar. Ol ýeke Kozlow däl bolmagy çemeli, aşgabadyň içinde näçe inostranny import lukmanlar barkan ?, minzdraw hezil edip ýaýnaýda, ýen-de adyny aýtmakdan çekinen bir lukman talyby geçen ýylyň oktýabyrandan iki aý geçsede birje semesttirlik sapak geçirmediler dp zeýrenipdir, diýmek ýerli kadrlar peýda getirenok dp, heziller edýän ekenlerdä, dogrymy aýtsam men myş-myş eşitýädim, ýöne Lukmanyň agzyndan eşdenimden soň, bu myşa ynanmaly boldym. Sebäbi gynansakda, köp welaýdyň we hatda aşgabatly ýaşaýjylarymyz, goňşy Eýrana hat-da goňşy Ozbekistana sagaldyş edaralar gidip, saglygyny bejertýändigin görýän, diýmek, bu taýda, öz elimiz bilen kadrlary ýogyna ýanýas, has dogrysy, ýerli häkim,sagaldyş häkimi bu işde göniden göni eli bar. Dogry, halkda, ýerli lukmanlarymyzyň köp kesellerde asgyn gelýändigini eşitseň boljok, diýmek şol kemçiliklerden saglyk ministirligi peýda görmek maksady bilen, ýokaryk hat ýazyp, ynha biziň lukmanblarymyza tejribe gerek diýen bolup, daşary ýurtdan lukman çagyryp, bir hassa müşderiň hirurgiýa hyzmatynada, şol wraçyň bärde iýjek işjek, ýaşajak puluny bir üstüne göýandyr, soňam herkim öz haýyrynada bir pul goýandyr, öz lukmanlarymyzda öwreniň dp gyjalat berse, başga eklenç gerek däl, hezillik, soňa baka, bizde medsestra ýetenok, dp bütün medsestralaram gürüm-jirim edip, daşary ýurtdan import medikleri getirseň, tüýs bolaýr onsoň, şu bolýan zatlaryň aňyrsyna seredip dursaň, magtymgulynyň “ Bitini iýmez haramhor begler, bir yürdy, bir ýandan sata başlady” diýne setiri gulagyňda ýanlanyp gidýär. Bu zatlara garşy göreçjek närse barmy ? Çeşme WyşyPyşyliksden Wyşypyşyliksiň habarçys Garaly gök