Aglaýan çagalary urmaň
"Çagaň iki aýa çenli aglamasy,
Şehadetdir.
Dört aýa çenli aglamasy,
Allatagala ynançdyr.
Sekiz aýa çenli aglamasy,
Pygambermize (s.a.w.) salawatdyr.
Iki ýyla çenli aglamasy,
Eje, kakasyna istigfardyr.
Hadysy Şerif.
Terjime eden Gurban Geldiýew.
Türkmenistanyň muzeýleriniň taryhy
Türkmenistanda ilkinji muzeý toplamasy 1894-nji ýylda ýygnalyp başlandy. Eýýäm şol ýyllarda ol esbaplar türkmen halkynyň taryhyna, arheologiýasyna, etnografiýasyna, tebigatyna we şekillendiriş sungatyna degişlidi. 1897-nji ýylda taryhy wakalaryň esasynda Gökdepe muzeýi hereket edip başlady. 1899-njy ýylyň 17-nji martynda Aşgabatda resmi ýagdaýda Za...
Marynyň taryhda agzalyp geçilýän atlary
1) Merw.
2) Marguş.
3) Maru Şahu Jahan.
4) Mawru.
5) Mauri.
6) Margiana.
7) Marwerrut.
8) Mare Şahjan
9) Mare Şah Jahan.
10) Margaw.
11) Antiohia.
12) Mouru.
13) Maru.
14) Marz.
15) Marwirot.
16) Mrum.
17) Mawera.
Sapar aýy barada
Bismillähirrahmänirrahyým.
Sapar aýynyn atlarynyñ manylary:
1. Sapar aýy boş diýen manyny berýär ( ýagny araplar Gurban aýynda, Aşyr aýynda, Rejep aýynda, Remezan aýlarynda... mübärek aýlarda uruşmaklygy haram edipdirler. Ýurt daşyna çykypda söwda etmeýän ekenler. Onsoñ azyk harytdan boşalan aý diýip, jeñe giden jeñe,...
Asyl biz kimi üýtgetmeli???
Kä halatlarda durmuşy, daş-töweregindäki adamlary özgertmek, üýtgetmek isleýän adamlara gabat gelýän, ýöne ilki bilen özüni üýtgetmek barada pikir edýän adamlara heniz gabat gelmedim. Biz ilki bilen özümizi üýtgetmeli, gowy tarapa üýtgetmeli. Häsiýeti üýtgetmek mümkin däl diýjeklerem tapylar, elbetde, ýöne pikirlerimizi, düşünjelerimizi üýtgedip bi...
Beýniňizdäki ähli mümkinçiligi ýerlikli peýdalanyň!
Adamlary beýleki janly-jandarlardan tapawutlandyrýan esasy görkezijileriň biri olaryň beýnisiniň artykmaç mümkinçilikleri peýdalanyp bilmegidir. Ýagny adam beýnisi dogry we paýhasly ulanylanda birnäçe artykmaç ukyba eýedir. Soňky döwürlerde ynsanlaryň durmuşynda duş gelýän rowaçlyklar akylly-başly pikirlenmegiň netijesidir.
Pikir ýöretmek,...
Öýlenen ýigit we täze gelin
Iner ogul, tumar gelin! Eger az salymlyk ünsüňizi berip, ulyňyzy diňlemegi özüňize müwessa bilseňiz, size diýjek kelam agyz sözüm bar.
Ogul, saňa diýjek sargytlarym.
Sen indi öýlendiň, öýli-işikli bolduň. Bir bendäniň göz guwanjy, dünýäsine deňäp oturan gyzy bolsa seniň duluňy bezäp otyr. Ol indiki galan ömrüni seniň...
Gudaçylyk gatnaşyklary
Gudaçylyk gatnaşyklary babatda gürrüň edilende şol gudaçylyk gatnaşyklaryny açmakdan başlansa gowy bolar.
1. Ogul öýermekçi bolnanda bilip goýaýmaly ýörelgeler.
2. Ozaly bilen niýet-päliňi düzüwle. Şöhratdan peýdalanmak, ar almak kemsitmek, onuň şöhratyndan ýa-da onuň ejizlän wagtyndan peýdalanjak bolmak ýagşy däl. Ed...
Swetoforyň reňkleri näme üçin gyzyl, sary we ýaşyl?
Ilkibada swetoforlar ulanylmaga başlananda, demirýollardaky otlynyň gözegçiligi üçin bar bolan yşaratlar ulanylypdyr. Şol wagtlar gyzyl reňki “dur” diýmegi aňladýardy.
1830-njy ýyllarda demirýollaryň adam durmuşyna aralaşanda “duýduryş” yşygynyň reňki ýaşyl, “geç” yşygynyň reňki bolsa ak bolupdyr. Wagtyň geçmegi bilen ak reňkiň yş...
Gökdepe galasy basylyp alynandan Türkmenleriñ täze düzgündäki hal-ýagdaýy
Täze ýola goýulýan mekdeplerde esasy mesele, rus medeniýetiniñ, däp-dessurynyñ bir söz bilen aýdylanda «beýik halkdygyny» görkezmek we olary, ýaş Türkmenleriñ añyna guýmakdy. Aýry tarapdan beýik döwlet şaunizimini ýöretmek üçin, Türkmenlere öz däp-dessurlaryny unutdyrmakdy.
Britan ofiseri H.Moser bilen duşuşan «Bäş serdar» oña Gökdep...
Mollaoraz Hojamämmet barada
Mollaoraz Hojamämmedow – Horezmde halk rewolýusiýasyna (1919-njy ýylyñ noýabry – 1920-nji ýylyñ ýanwary) işeññir gatnaşyjy. Rewolýusia netijesinde Hywada Jüneýit hanyñ häkimiýeti ýok edilýär. M.Hojamämmedow Horezm Halk Sowet Respublikasynyñ hökümetine çlenlige saýlanýar. 1920-nji ýylyñ 13-nji sentýabrynda RFSFR bilen HHSR-iñ arasynda soýuzdaşlyk şe...
Bäşim Serdar barada
Bäşim serdar – Türkmenistanda Graždanlyk urşuna, Buharada sowet häkimiýetini gurmaga işeňñir gatnaşyjy. Ol (familiýasy Seýitnazarow) Buhara emirliginiñ Çärjew begliginiñ Merýe obasynda (häzirki Saýat raýonynda) garyp daýhan maşgalasynda dogulýar. Çärjew bolşewikleri bilen ýakyn aragatnaşykda bolup, rewolýusion ideýalary köçülige ýaýradýar. 1920-nji...
Allaýar Gurbanow barada
Allaýar Gurbanow Türkmenistanda Graždanlyk urşuna işeññir gatnaşyjydyr. Ol 1888-nji ýylda Garrygala raýonynyñ Gerkez obasynda orta daýhan maşgalasynda dogulýar. Özünden başga 9 dogany bilen uýasy bolýar. Kakasy Gurban Hojamämmedow (oña “Gurban çaşy” hem diýipdirler) üç gezek oba arçynlygyna saýlanypdyr. Diñe 1912-nji ýylda ol 1905-nji ýyldaky ýarag...
Annajamal Hydyrowa barada
Garyp maşgaladan bolan Annajamal ýaşlygynda özünden uly adama durmuşa çykarylýar. Olaryñ üç çagasy bolup, güzeranyny ýykma-ýykylma dolandyrýar. Beýik Oktýabrdan soñ Annajamal ilkinjileriñ biri bolup ýygnaklara, köpçüligiñ arasynda geçirilýän syýasy-terbiýeçilik işlere gatnaşýar. 1923-nji ýylda Gökdepe wolost komitetiniñ aýal-gyzlar arasynda iş alyp...
Ene Kulyýewa barada
Ene Kulyýewa ýurtda sowet häkimiýetini berkitmek, aýal-gyzlary azatlyga çykarmak ugrundaky göreşe işeññir gatnaşyjy. Ol 1892-nji ýylda Gyzylarbat obasynda (häzirki Gyzylarbat şäheriniñ çäginde) köp çagaly batrak-çopan maşgalasynda dogulýar. Sowady ýerli mollada az-kem okap alan bilimi bilen çäklenýär. 14 ýaşynda durmuşa çykarylýar. Adamsy Garry Kul...
Tatýana Tekinskaýa barada
1881-nji ýylda rus goşunlary tarapyndan Gökdepe galasynyñ gorawy syndyrylýar. General Skobelew ýetim galan 3 ýaşly türkmen gyzjagazyny öz ýany bilen alyp gidýär. Şol gyzjagaz hem şol gürrüñi edilýän Tatýana Mihaýlowna Tekinskaýa bolmaly.
Ady oña hossar çykylan “Tatýana güni” bilen bagly bolsa gerek. Familiýasy türkmenleriñ teke taýpasyndan...
Rejep Taýyp Ärdogan barada
Rejep Taýyp Ärdogan Türkiýäniň Rize welaýatynda 1954-nji ýylyň 26-njy fewralynda dünýä inýär. 1965-nji ýylda Stambul şäherindäki Kasympaşa Piýale başlangyý mekdebine, soňra 1973-nji ýylda Stambuldaky Ymam hatip orta mekdebini tamamlaýar. 1981-nji ýylda Stambuldaky Mermer uniwerstetiniň Ykdydadyýet we söwda bilimler fakultetini tamamlap, ýokary bili...
Adamyñ köp pikirlenýän soraglaryna anyk jogap
Tüýlerimiz näme üçin diken diken bolýar?
Bedenimiziň üstündäki tüýler, kiçijek bir muskul bilen derä baglydyr. Duýgu tarapyndan stres, üşeme duýgusy ýa-da deride bir rahatsyzlyk bolanda bu muskullar refleks ýagdaýynda gysylmagy, tüýleriň "diken diken bolamagyna" sebäp bolýar. Esasanda sowuk ýagdaýlarynda tüýleriň diken diken bolmagy...
Türk dünýäsiniň edebiýatyndaky ilkinjiler 2
Ilkinji türk hekaýasy: "Letaif -i Rivayet" Ahmet Mithat Efendi.
Ilkinji türk realist hekýalar: Sami Paşazade Semai "Küçük şeyler".
Ilkinji türk pýesa terjimeler: Vefik Paşa - Molierin ähli eseri.
Günbatarly ýazyjylaryň täsirinde ýazylan ilkinji pýesalar: Şinasi "Şair evlenmesi" 1859.
Tanzimat döwr...
Türk dünýäsiniň edebiýatyndaky ilkinjiler
Ilkinji elibiýimiz Göktürk (men) elipbiýi.
Ilkinji Türk sözi agzalýan we ilkinji ýazuw ýadygärligi: Orhon ýazgylary.
Ilkinji Türk hatdady - ýazyjysy: Ýolly Tegin.
Mälim bolan ilkinji Türk şahyry: Aprynçur Tegin.
Ilkinji mesnewi, aruz ölçegli, didaktik we syýasatnama eseri: Ýusup Has Hajyp...