salam agzalar. belki men şu sahypa girmerin diyip yördüm welin, soňky günlerdäki oňuşmazlçylyklar, birek-birege aydyltyan hapa sozler, we tire-taypa meselesi, dine şu zatlar hakda yazylyar. emma barysy hem boş gürrüňlerden ybarat. Tekeler hakdaky gurrunler, hem-de olara aydylyan yoknasyz gurrunler, hem, solara mysal. aslynda hiç bir tire-taypa hakda hem erbet soz yazylmagyna gary men. Sebap turkmen halky, onun tireleri ( arsarylarda 55 tire, tekelerde-43, yomutlarda 37, saryklarda 33,salyr we çowdurlarda 26 gökleňlerde hem 23 ) hemmesinde ganibirlik, doganlyk bar. galan beyleki zatlaryn hemmesi hem bu bizin halkyn guyjuni gorip bilman yoren dashary dushmanlaryn eden ishi ahyryn. bolyar onki dowurde dashary yurt basybalyjylary, turkmeni butewulikde alyp bilman, dogan dogany dushman edip alypdyrlar.aaa indi name?! indi garashzyz dowlet ahyryn biz! name uçin shol dushmanlarmyzyn diyenini dinleyaris hazire çenli. shonun uçin hem oz mahrem doganlarmyzyn gownune degyas!? Arada bir agzamyz soran ekeni teke turkmenleri hakda maglumat bilyaniniz barmy, yazayyn diyip. tekemuhammetden gaytyan nesil dargty gysgaça sheylerak Teke utamysh, togtamysh, yalkamysh A) utamyshyn nesil daragty 1syçmaz 2)bagsy syçmazdan hem aksopy we hojasopy bolupdyr. aksopynyn nebersi-gyr, ker,tumen,sagyr,perreň,şagal, hojasopydan hem-bagaja, mulkaman,arap,gyzylgoz,meňli,bokurdak 2) bagsynyn nesli-çeltek,yasman,miriş,salyk,akdaşayak,garadaşayak yasman-mürüşgär,ajar,wekil,uruhçi,peri salykdan-pir-tala, matyr akdasayakdan-gurji,minçe,begendik,gyzylbeg,şowa. garadasayakdan-gokboyun,akgonur. B)togtamyshdan hem beg we wekil gelyar. A)begin nesil daragty.gonur, gokje,amasha 1)gonurdan-garagonur, tanretdin. 2)gokjeden-gubash,yarygokje,garagokje,koshi 3)amashadan hem-çalym, keçje,gerdolyar,agrybash,kazy. B)wekilin nesil daragty-ganjyk,yusup,gagşal,bukri 1)ganjykdan-odjok,persigdy,güň,dolon,kara-mowadj,gul,çarykly,akyusup,kazy,pal,porsy,owunjak, 2)yusupdan-garayusup,tilki,dali,halam,garayorme,par,gum,gara-gel,bagşy, 3)gagşaldan hem-baygeldi, arlaňçy,dokçaga,kahtal-bek,kurdjunek,balkanguly,sopy,waraň,yşgalaň,dokçaga,haywan,gagsalbeg,gurjiemen,argyn,kepgin,bagsy,gara,bibikor,agybasy,galpak. 4)bukriden-erkek,dali,çal,orazmammet,döw,yuzbaşy,tumen, W) yalkamyshyn nesil darggty-saryklaryn nesil daragtydyr. yagny ondan gelen nesiller hazir saryklardyr. utamyshyn hem yene goni ozune birikyan tirleler-uçurug, soltanyaz. A)uçurug-perreň,topaz,garaahmet. B)soltanyyaz-bay we gabyl. indi teke sozuningelip çykyshy hakda.her hili çaklamalar hem rowayatlar bar. olaryn birisi-. Salyr gazanyn uc ogly bolupdyr. Saryk, Sary, Janmammet. bir gun Salyr gazany dushmanlary oldurip gidipdirler. shonda Saryk we Sary birkemsiz yaraglanyalar. a Janmamet bolsa olara komek beriji yagny "Tekye" bolyar. shol at hem ona galypdyr we "teke" diyip ulanylyp bashlapdyr dowrun gecmegi bilen... tekeler hakda 16 asyra çenli malumat yok,emma 12nji 13 nji asyrlarda syrderyanyn ashak akymlarynda yashanlygy, sonra samarkanda,we balkan mangyshlak taraplaryna suyshenligi belli. meselem. samarkand welayatyndaky nurata turkmenlerinde teke,syçmaz yaly tireler bar. tekeler hakynda turkmenlerin sejeresini yazan abulgazy han sheyle bellap geçyar. Salyr ilinde bir kishi bar erdi. ady Toytutmaz erdi.teke saryk illeri onun oglanlary tururlar. Altyn orda tabyn bolunanda hem olar altyn ordanyn golastynda yashapdyrlar. muna mysal uçin altyn ordanyn hanlarynyn adyny goteryan utamaysh we togtamysh. basga rowayatda hem teke ady Tekemuhammetden yagny tirebashydan gelyan at. bir wagtlar hazirki russiyanyn duzumindaki uralsk saheri hem on tekeli diyen at goteryan ekeni. bir yerde biri sorag beren ekeni, yalnyshmasam Sawyer agzamyz bolmaly ahal hakda bir gowy rowayat bardy,kitap. emma menin yadymda galmandyr. belki tmnde hazir birinin usti bilen tapsa bolar. bir oglan hakda gidyardi ahal atly. sonra hem kerkilinin yazan tekeler ulumsy diyen soz yalnysh gaty yalnysh. menin edil oz tanay doz emek bolushup yoren 100çe belki has kandir, dost doganlam bar."name eksen ony biçersin diyleni" her kim oz ishine gora hem, dost gazanar!! sebap "suri agsaksyz bolmaz diyleni! her bir halkda hem bar her hili ynsan. shonu yalak hem arsary bolsun saryk-salyr, alili,ya goklen, ya yomut bolsun hemmesinde hem bar ahyryn. shuny yuwashlyk bilen dushundirmekden geçen gayta sogup,ulaldyp yazylypdyr. onun name uçin diyjek bolmagyny sebabi hem men sheylemika diyyan. arsarylarda saryklarda, lebap salyrlarynda( turkmenabat, boynuzyn,danew taraplarynda) ozunde uly adama siz diyilyar emma tekelrede beyle goshulma kan dush gelmanligi sebapli, sho yerlere baran wagtyn, ozlerinde ulylar bilen gepleshenlerinde, goniden goni sen diyip geplemegi, ilki bashda gaty geň, we edepsiz, ya ulymsy edip gorkezip biler."yer ala yurt ala" diyleni, her obanyn, etrabyn, gepleyish ahenleri, sozleri bar. her bir taypanyn hem oz mekan tutan yerindaki halka yakyn dilden sozler kabul etmegi, ozbolshly siwelerin yuze çykmagyna getiryar.hem de turkmen halky bolunip yarysy eyran shasynyn golastynda, yarysy buhara emirligine bagly, yarysy hywa hanlygyna bolyun egip yashapdyr. bularan hemmesi hem bizin hazirki gunimize gelip yeten tire taypa dawalryndan esaslanyar. yn ha shu dawalaryn sony geldi emma name uçindir, yene-de halkymyz shol bir hen bilen owrenshenje yodasy bilen baryar. goz onunize getirin eger ruslar gelende param parça halkymyz bolunen ayratyn dowletler kiçijek, dowletler bolan bolsa nahili bolardy.? juneyt han dasoguzy, eziz han ahaly tejeni,mary hem ozbashyna, abyt magsym hem lebaby ozbashyna dowlet eden bolsa, shu agzalalyk galarmy? elbetde yok!! ondan sonra has hem içki bolnushmeler yuze çylkardy.ownujak tireler olar hem boluniship bashlardy.. ay bolyar belki bu mowzuga goshjak zadym gaty kan emma, hiç shu wagt dowam edip bilemok!!! gutarmankam Magymymguly atamyzyn gowy setirleri bar! belki dushunen bolar Magtymguly yaru hemdemge, gelin dostlar shukir edelin bu demge, zatynda soz pahmin bilmez adamga, mun many soylesen,gadryn nabilsin" shu agzy alardayanlara bolsa aytjak shu bendim bar- "ayralyk oduna yanyp bishmeyen, zalymlar elinden ulke ashmayan, watandan ayrylyp garyp dushmeyen ulkesinde ilin gadryn nabilsin!