On üçünji söhbet Durmuş Nobatguly däldir
ON ÜÇÜNJI SÖHBET:
Durmuş Nobatguly däl...
OSMAN ÖDE.
Geçmiş şahyrlary hakynda dünýä edebiýatynda müňlerçe hekaýa, powest, roman döredildi, müňlerçe film surata düşüdildi, aglabasynda şol şahyrlar adatdan daşary akyldar, beýik öňdengörüji, weli, öz döwrüniň ajaýyp ynsaby hökmünde suratlandyrylýar. Men rus hem Ýew...
Türkmende dönük bolmandyr (Osman Öde)
TÜRKMENDE DÖNÜK BOLMANDYR
Soltan Sanjar oguzlara duşman edilip, oguzlara garşy öjükdirilýär. Oguzlar bilen söweşde soltan ýeňlip, ýesir düşýär. Köşk aljyraýar. Ýelýürekler gaçýar, emma köşkdäki wezipesine wepalylar, ölse-de köşkden gitmejekler basybalyjylara garaşýarlar. Soltanyň ýygynynyň ýeňilenini eşiden Merw oguzlara söwe...
Ahmet Bekmyradow (Osman Öde)
AHMET BEKMYRADOW
Mukaddes Garaşsyzlygymyzy alanymyzdan soň meşhur alym Ahmet Bekmyradowyň ady ebedileşdirilip, okan mekdebine dakyldy. Ahmet Bekmyrat meniň ömrümiň bir bölegi. Adam ömri ýalaňaç wagtdan, aý-gün, ýyllardan däl-de, gatnaşan, görüşen, dostlaşan adamlaryndan durar eken. Çünki adam ömri diňe onuň özüne däl-de, özgelere-de...
Gyş pasly
Her paslyň öz gözelligi bar. Tebigatyň dynç alýan gyş paslynda howa has sowuk bolýar. Eýsem, gyş paslynyň nähili aýratynlyklary barka?! Geliň, olaryň käbiri bilen tanşalyň!
Gyşda demirgazyk ülkelerine syýahat edeniňizde, ähli ýeriň garlydygy hiç kimi geň galdyrmaz. Emma gar, seýre...
Puluñ peýdasy
Adam üçin iň gowy türgenleşikleriň biri – pul sanamakdyr. Sebäbi ol: Türkmen halkyna (Muhammetguly Atabaýew)Şu gün bizleriñ her tüýsli uly baýramymyz we ýagşy genlerimiz bolsa, şo günden beter bir ýagşy gündür. Bizleriñ borjumyzdyr ke, ýagşy ýürek bilen doga etmek bilen biziñ, okuwsyz, aam türkmenleriñ, gözüni açmak pikiri bilen biziñ dilimizde gazet çykargan adamlarga. Olarga biz, türkmenler, üýşüp ýagşy Tañry ýalk... Ata Gowşudow Azat Myradowic yasy kyrka yetip baryan agymtyl sacly adamdy.Ony abrayly bir edaranyn mudiri wezipesine bellediler.Ol ilkibasda halal isledi...Yone,orunbasary yanyna koprak gelip,onun kellesini bulasdyrdy.Azat Myradowic dura-bara orunbasarynyn beryan peydaly maslahatlaryna nadip gulak gabardyp baslandygyny ozem duyman galdy.Kisesi onkuden agraldy,ma... M. ATABAÝ OGLUNYÑ ÖZI HAKYNDA IKI MAKALA Magtymguly we Oguz han (J. Ataýew) Geýilýän geýimler türkmenler arasynda Köp heleýlileriñ bagty bolarmy? Garaja Burunow Towşan Esenowa Mäti Kösäýew Türkmen aýallarynyñ zehini Galyñ jähtinden, ýagny ynsan söwdasy türkmenler arasynda (Muhammetguly Atabaý ogly) Hemme işlerde türkmenler başga milletden gaýradyr Täze çykan türkmen okuwy Täze okuw düzgüni
– Bogunlardaky agryny aýyrýar;
– Gan basyşyny kadalaşdyrýar;
– Diş we kelle agyrylary aýyrýar;
– Gözüň görüşini gowulandyrýar;
– Işdäňi açýar;
– Egin-eşikleriň hilini gowylandyrýar;
Türkmen halkyna (Muhammetguly Atabaýew)
Ata Gowşudow (K. Tañrygulyýew)
Ata Gowşudow 1925-26-njy ýyllarda ownuk goşgular, oçerkler ýazyp başlaýar. 1925-nji ýylda ''Ýaş kommunist'' gazeti açylanda oña redaktor bellenýär. Ata Gowşudow mugallym, ''Türkmenistan'' gazetinde edebi işgär, habarçy, dil we edebiýat institutynda ylmy işgär bolup işlemek bilen Türkmenistanyñ dürli künjeklerine aýlandy....
Şeýtanyñ gözi (Mistiki Hekaýa)
M. Atabaý oglunyñ özi hakynda iki makala
Muhammetguly
Nohurly Muhammetguly Atabaý ogly 1-njy mart aýynda, 1916-njy ýylda gündiz gurgun gezip ýören eken. Emma agşam bolandan soñra birnäçe Nohur adamlary bilen öýlerinde gürrüñleşip oturupdyr, soñra çaý içip. Emma ýarym gijeden bir sagat soñra Muhammetguly Atabaý ogly otu...
Magtymguly we Oguzhan ''Dört delil'' (J. Ataýew)
DÖRT DELIL ýa-da «Ol Oguz han, bakyda bir röwşen Guz bar!»
Türkmen topragynda pasyllaryň soltany hasaplanýan baharyň iň soňky aýy – maý aýy türkmen üçin Berkarar döwletimiziň bagtyýarlyk döwründe mübärekleşen aýlaryň birine öwrüldi. Bu aýyň birinji ongünlügindäki Ỳeňiş baýramynyň dowa...
Geýilýän geýimler türkmenler arasynda (M. Atabaýew)
Orus bizi almazdan owal, şu geýilýän geýimleriñ birisi hem ýokmuş, hemmesi üýtgeşik geýimdir. Emma her bir tüýsli täze geýim çykan wagtda: ''Ony geýmek dürs däldir'' diýip aýdarlar we ony geýgen adamny köp aýypladylar we aýdardylar: ''Öz dini(ñi) üýtgeşdirdi'' diýip. Weli biraz wagtdan soñra şol...
Köp heleýlileriñ bagty bolarmy?
(M. Atabaýew)
Öz şerigat işlerini bilmezlik we şu jüre aamlyk köp ýaman bolur, ol sebäpden ke, meniñ ýüregim köp işlerge, köp aýal almaklyga. Hemme adamlar, ýagny ogully-gyzly we akylly ýerinde aýally adamlar hem mestliklerine çydaman alsa bolurmy ýa-da bolmany perzentsiz adam alsa bolu...
Garaja Burunow (K. Tañrygulyýew)
(1898-1964)
Altmyşynjy ýylda çagalar edebiýatyndan ylmy iş ýazyp başladym. Dissertasiýa üçin ilkinji gowy goşgyny hem gowy hekaýany gözläp ýörün. G. Burunowyñ ady bilen tebigat barada, çaga dilinde, ýeñil, sazlaşykly ýazylan ''Gazlar'' goşgusy ýadyma düşdi. Ony ikinji klasda okuw kitabyn...
Towşan Esenowa
(1915 - 1987)
Towşan Esenowa sowetler zamanynyñ türkmen zenanlarynyñ arasyndaky ilkinji şahyrdy hem ilkinji dramaturgdy. Ilki bilen, onuñ terjimehalyny gysgaça gürrüñ bereýin. Ol 1915-nji ýylda Kaka etrabynda dünýä inýär, başlangyç bilimi obalaryndaky mekdepde alýar. 1928-1932-nji ýyllarda Aşgabadyñ aýal-gyzlar...
Mäti Kösäýew (A. Çüriýew)
Köpleriñ mähriban mugallymy, Türkmenistanyñ ylymda at gazanan işgäri Mäti Kösäýew, onuñ manyly ömri, köpgyrañly döredijiligi hakda näçe gürrüñ etseñ edip oturmaly. Onuñ geçen ýoluna ser salyp, ''Bäý-bä, adam başy ㅡ daşdan gaty'' diýleni dogry eken-ow. Durmuşyñ bu ýowuz şatylaryna ol nädip döz geldi-kä?'' diýeniñi duýma...
Türkmen aýallarynyñ zehini
Köp aýallar her bir işlerde erkek adamlardan asgyn däldir. Okuwly aýallaryñ içlerinde her bir işleri her erkekden kem etmeýän köp akylly şägirtleri (?) köpdür. Aýallarymyz akylsyz bolsalar, günä özümizdendir. Ol sebäpden ke, biz olary ynsan hasap etmeýäs, okatmaýas. Elbetde, okuwsyz hiç bir iş ýola gitmez....
Galyñ jähtinden, ýagny ynsan söwdasy türkmenler arasynda (Muhammetguly Atabaý ogly)
Gadym zamanda, birnäçe ýyl mundan owal baý-baýarlaryñ elinde köp gullar bolarmyş. Şol gullary eýeleri satsa satarmyş, öldürse we her zat etse, eýesiniñ ygtyýary ýetermiş we gullarynyñ hiç bir sorag-idegi bolmazmyş. Şu wagt şol zamanlar...
Hemme işlerde türkmenler başga milletden gaýradyr (Muhammetguly Atabaý ogly)
Men köp pikirler çekdim, biziñ türkmenler arasynda näme iş bardyr ke, ökde we öñde bolsun başga milletlerden diýip. Şu jüre ökde we öñde hiç bir iş tapabilmedim. Adamlar, eger bilseñiz we men ýañlyş diýsem, aýdyñ. Ýañlyşmaz hiç bir iş etmedik adam. Hudaý Tagaladan başga ynsan...
Täze çykan türkmen okuwy
Şagadamda gamgyn bolup oturan wagtym maña gürrüñ berdiler: ''Çelekende ýomutlar aralarynda 60-dan köpräk gyz we gelinler täze okuw düzgüni bilen okap, hat ýazmakny we pozmakny ögrenýäler'' diýip. Gam-gussa ýadymdan çykyp, ýüregim para-para açylyp, derýanyñ ortasyga, Çelekene gitmäge howlukma başladym....
Täze okuw düzgüni (Muhammetguly Atabaýew)
Her söz geplenende, agyzdan owaz çykar. Şo owazga görä hat hem ýazylar. ''Elip'', ''biý'' musulman harplarynyñ atlarydyr. Emma okulgan wagtyda başga jüre atlanur. Meselem, Atabaý adyda ilki owazy ''a'' eşidilse, onsoñ ''t'', onsoñ ýene ''a'', ýene ''b'', ýene ''a'', ýene ''ý'', eşidilişine görä hem okaýalar we ýazýa...