(latynça – Musca domestica, iňlisçe – housefly, rusça – комнатная муха) Hakyky siňekler maşgalasyna degişli mör- möjek. Bedeniniň uzynlygy 6—8 mm. Öý siňeginiň 2 formasy (kiçi görnüşi) bar. Birmeňzeş formasy (M.d. domestica) bütin ýer şarynyň aram zonasynda, GDA-nyň, esasan, sähra, tokaý-sähra, tokaý zolaklarynda ýaýran. Günorta formasy (M.d. vicina) orta zolagyň günorta giňliginde, subtropiki we tropiki raýonlarda, GDA-da – Orta Aziýada, Zakawkazýede, Günorta Primorýede duşýar. Bir urkaçy öý siňegi 1 gezekde ortaça 120-ä, 1 ýylda 900-e çenli ýumurtga taşlaýar. Ýumurtgasyndan 8—50 sagatda liçinka çykýar. Liçinkalary (uzynlygy 13 mm-e çenli) ak reňkli, aýaksyz we kellesiz bolýar. Liçinka 3-25 gije- gündizden soň kukolka öwrülýär. Kukolka fazasy 3 gije-gündizden birnäçe aýa (gyşlanda) çekýär. Türkmenistanyň şertlerinde öý siňeginiň ýylda 10—12 nesli ösüp ýetişýär. Öý siňegi liçinka, kukolka ýa-da ganatly formada (tohumlanan urkaçylary) gyşlaýar. Olar ilat arasynda ýokanç keselleri, aýratyn-da içege infeksiýasyny ýaýradyjydyr. Şonuň ýaly- da olar adama we haýwana soguljan gurçuklarynyň ýumurtgalaryny düşürýärler. Göreş çäreleri: profilaktikasy— dersi we taşlandylary jebis ýapylýan gaplarda saklamaly. Ýok ediş çäreleri – hajathanalary, zir-zibilleriň dökülýän ýerlerini, mal ýataklaryny we başgalary aýda bir gezek hlorofos preparaty bilen dermanlamaly; hlorofosly ýa-da formalinli süýji aldawaçlary, ýelmeşegen kagyzlary (asylýan) ulanmaly. Çeşme: Türkmen Sowet Ensiklopediýasy, Tom 6, sah.400

Köneler, Adgjmptw tarapyndan 12 years ago
Teswir ýazmak üçin Içeri gir