12
Ilkinji kanun
Adamzat siwilizasiýasynyň iň gadymy ojaklarynyň biri hasaplanýan Şumer-akkad medeniýeti ilkinji kanunyň hem dörän ýeridir. Taryhda ilkinji kanun Mesopotamiýada (Tigr bilen Ýefrat derýasynyň aralygy) ýaşap geçen şumerler tarapyndan miladydan öňki 2100-2050-nji ýyllarda ýazylypdyr. Bu kanunlar Şumer-akkad patyşasy Ur-Nammu tarapyndan döredilipdir. Bu...
Ilkinji pul
Taryhda ilkinji metal puly miladydan öňki VII asyrda günbatar Anadolyda (häzirki Türkiýäniň çäklerinde) ýaşan midiýalylaryň koroly Alýattes oýlap tapypdyr. Bu pul teňňe görnüşinde bolupdyr. Ol mis, kümüş we altyn garyşdyrylyp ýasalypdyr.
Taryhda ilkinji kagyz puly biziň eramyzyň 806-njy ýylynda hytaýlylar ulanyşa girizipdirler. Ýewro...
Ilkinji radio
Taryhda ilkinji radio 1901-nji ýylda Guglielmo Markoni (1874-1937) tarapyndan oýlanyp tapylypdyr. Ol Atlantik ummanynyň üstünden «mors» elipbiýi bilen iberen signallarynyň esasynda bu günki radiony oýlap tapypdyr. Ol 1904-nji ýylda «radiony oýlap tapan» diýip patent alýar. Ýöne G. Markoniniň nazaryýetiniň üstünde işläp, serbiýaly Nikola Tesla 1893-...
Ilkinji fotoapparat
Taryhda ilkinji häzirkizaman fotoapparat 1826-njy ýylda fransiýaly Žozef Nisefor Nieps (1765-1833) tarapyndan oýlanyp tapylypdyr. Ol 1826-njy ýylda iş otagynda işleýärkä, kameranyň öňüne bir inçe kagyz ýerleşdirip, gurşun we galaýy garnuwyndan ýasalan, düşüriljek surata niýetlenen serişdäniň üstüne suraty düşüripdir. Onuň bu düşüren suraty 8 sagatl...
Ilkinji gazet
Taryhda ilkinji gazet miladydan öňki 59-njy ýylda imperator Ýuliý Sezaryň karary esasynda Rim senaty tarapyndan çykarylypdyr. Bu gazetde doglan günler, durmuş toýlary, nikalaryň bozulmagy we ölüm hadysalary barada ýazylypdyr. Halkyň bolan wakalardan habardar bolmagy üçin Rimiň ähli künjegine gazet paýlapdyrlar. Okap bilmeýänler üçin bolsa köpçülik...
Ilkinji telewizor ýaýlymy
Taryhda ilkinji telewizor ýaýlymy John Logie Baird (1888-1946) tarapyndan 1924-nji ýylda oýlanyp tapylypdyr. Ol üýtgäp durýan metal diskleri ulanyp, elektrik kabeliniň kömegi bilen suratlary aýna ekranyň ýüzünde wideo şekilli görkezmegi başarypdyr. 1926-njy ýylda Londonda Selfridgestde bilim edaralarynyň öňünde öz işini subut edipdır. 1932-nji ýyld...
Ilkinji el telefony
Taryhda ilkinji el telefony Dr. Martin Kuper tarapyndan oýlanyp tapylypdyr. Onuň oýlap tapan telefonynyň ady — Motorola. 1973-nji ýylda Kuper öz oýlap tapan telefonyny ilkinji gezek sergide görkezipdir. Ilkinji gepleşik onuň bilen telefon barlag edarasynyň başlygy Joel Engel ikisiniň arasynda bolupdyr.
Aslynda bu el telefony oýlanyp...
Ilkinji kagyz
Taryhda ilkinji kagyzy milady öňki 105-nji ýylda Hytaýda imperatoryň geňçisi Tsai Lun tarapyndan oýlanyp tapylypdyr. Biziň eýýamymyzyň 750-nji ýylynda Samarkantda,794-nji ýylynda bolsa Bagdatda ilkinji kagyzlar ulanylyp başlapdyr.
Taýýarlan: Kätip Myradow
Ilkinji ruçka
Taryhda hat ýazmak üçin niýetlenen ilkinji galam b.e.öňki 1000-nji ýyllarda Hytaýda oýlanyp tapylypdyr.
***
Häzirkizaman ruçka taryhda ilkinji gezek wengriýaly oýlap tapyjy heýkeltaraş we žurnalist Lazlo Biro (1899-1985) tarapyndan 1930-njy ýylda ýasalypdyr.
Terjime eden Kätip Myradow
Çeşm...
Ilkinji uçan adam
Ilkinji uçmaga synanyşan alym Abbas Kasym ibn Firnasdyr. Ol astronom, fizik, himik, şahyr we musulman alymdyr. Taryhy maglumatlara görä, Endulusly (Ispaniýanyň Kordoba şäheri) Abbas Kasym ibn Firnasyň uzak wagtlap geçiren barlaglarynyň netijesinde täze bir enjam oýlap tapypdyr. Ýagny ol üstüne egin-eşik geýip, uly guşuň ganatyny ýasap dakynypdyr. S...
Muny bilýäňizmi
Ösen döwletlerde iýilmän galyp zibile atylýan çörek önümleri, geçirilen barlaglara görä dünýädäki açlykdan ölýän adamlaryň 15 essesinden köp adama ýetjek mukdardadyr.
***
2008-nji ýylda dünýä belli “Mc Donalds” tiz tagamlary taýýarlaýan kärhana “double chees” diýip atlandyrylýan burgerlerine iki dilim peýnir goýmagy be...
Dünýäniň iň baý adamlary
Bill Geýts
1955-nji ýylda ABŞ-yň Waşington ştatynyň Sittle şäherinde doglan Wilýam Henri Bill Geýts amerikan kompýuter programmisti, telekeçi, maýa goýumçy we “Maýkrosoft” (Micrososft) kompaniýasynyň esaslandyryjylarynyň biridi. Ol 1975-nji ýylda Harward uniwersitetinde okap ýörkä okuwy taşlap, öz biznesini ýola goýýar. Onuň 2016-njy...
Honda 3E robotlary
Ýaponiýanyň robot öndürýän kärhanalarynyň biri bolan Honda kompaniýasy öz önümlerini “3E robotic konseption” ady bilen ABŞ-niň Las Wegas şäherinde geçirilen tehnologiýa sergisinde halka hödürlän gününden bäri köpleriň ünsüni özüne çekýär. Bu robotlar beýleki robotlardan tapawutlylykda hereketiniň köp bolmagyny esas alynyp, adamlaryň durmuşyny ýeňi...
Söýgi
Söýgi näme diýip soradym taldan
ol diýdi söýgümi gidirip goldan,
örtenip miwesiz galdym men guzym,
indi miwäm ýok-da
boýum bar uzyn...
söýgi näme diýip soradym Hozdan
hoz diýdi ýenilip bir ajap gyzdan
gabygym gatady çüruşdi maňzym
ondan beýlesinem
özüň bil oglum...!
Gülkijik
Günlerde bir gün bir irginsiz dilegçi Ependiden onuň eşegini daş ýere münmäge soraýar.
Ependi hem bir bahana tapyp, eşegini bermezligi ýüregine düwýär-de:
- Hezir eşegim öýde ýok-diýip jogap berýär.Onýança eşegi aňňyrýar.Onda ýaňky dilegçi adam:
- Eý, Ependi,sen-o ýalançy ekeniň.Eşegiň bar ýaly-la!-diýýär.
Şonda Epend...
Şeýdip bolýamy
Şerap satýan molladan soraýarmyş :
Molla aga şerap içmek günämi ?
Molla : Hawa günä .
Şerap satýan: Molla aga siz üzümiň etini iýip suwuny içýäňizde , näme üçin şerabyny içeňizok ?
Molla : Bolýa ... sen sygyryň etini iýip süýdini gatygyny içip....tezegini näme iýeňok ?!
******
Myrat bilen dosty uniwere bar...
Gaty gülkünç bolmasada bilip goýan ýagşy diýip ýazaýdym
Polisiýa metroda diplom satýan moşennikler gruppasyny ele salypdyr,
“ýöne biz olary goýbermeli bolduk” diýip ekenomika ylymlaryň doktary, seržant Iwanow
aýtdy.
****
-aýtsaňyzlaň samalýot aeroportdan uçup, tä tamožnydan eýlekiden- beýlekiden
geçýänçäň naçe wagt gerek bolar?
- ol seň näme äkidip barýanyňa...
Partlaýan petardalaryň sesi diňe bir ilatyň asudalygyny bozman, eýsem çagalaryň saglygyna-da zyýan ýetirýär
Partlaýan petardalaryň sesi diňe bir ilatyň asudalygyny bozman, eýsem çagalaryň saglygyna-da zyýan ýetirýär
Türkmenistana petardalary getirmegiň we ony satmagyň gadagandygyna garamazdan, käbir raýatlar olary ýasamak we satmak bilen gazanç etmek isleýärler. Her ýyl Täze ýylyň golaýlamagy bilen petardalar hem-ä ilaty biynjalyk...
Bizdäki gudrat – beýnimiz!
Çagalygymda beýniniň görkana güýji bilen bir hatarda, onuň gizlinligi hem ünsümi çekýärdi. Körpe akylym bilen pikirlenerdim: «Beýni nähili işleýär? Düşünjelerimiz akylymyzda nähili aýlanýar? Zehinli kişileriň gözleri has köp yşyk saçýarmyka? Hiç hili beýnisi bolmadyk jandarlaram barmy? Bar bolsa, onda olar dünýämiziň nähili ýerdigini «pikirlenýärle...
Türkmenistanly mekdep okuwçylary GDA-nyň ýetginjekleriniň arasynda geçirilen halkara olimpiadada iki sany bürünç medal gazandylar
Türkmenistanly mekdep okuwçylary GDA-nyň ýetginjekleriniň arasynda geçirilen halkara olimpiadada iki sany bürünç medal gazandylar
10 — 15-nji dekabrda Azerbaýjan Respublikasynyň Baku şäherinde Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygyna gatnaşyjy döwletleriň 16 ýaşyny doldurmadyk ýaş ýetginjekleriniň arasynda «Zehinleri taýýarlaýan tejribehana» atly h...
Azat Dönmezow ― «Ýylyň parlak ýyldyzy»!
Azat Dönmezow ― «Ýylyň parlak ýyldyzy»!
Şu gün «Türkmen owazy» teleradioýaýlynyň binasynda «Ýylyň parlak ýyldyzy ― 2019» bäsleşiginiň jemleji tapgyry geçirildi. Oňa aýdym-saz muşdaklary tarapyndan iň kän ses berlen 10 aýdymçy gatnaşdy.
Bäsleşik SMS ses berlişigi arkaly geçirilýär. Munuň üçin «Türkmen owazy» teleýaýlymy we «Owa...
«Türkmenistan: Sport» «El-Klasikony» göni ýaýlymda görkezer
«Türkmenistan: Sport» «El-Klasikony» göni ýaýlymda görkezer
«Türkmenistan: Sport» teleýaýlymy Ýewropanyň öňdebaryjy çempionatlaryndan futbol duşuşyklaryny göni ýaýlymda alyp bermegini dowam edýär. Ýaýlym şu hepdede hem türkmenistanly futbol janköýerlerine Germaniýanyň, Italiýanyň, Ispaniýanyň çempionatlaryndan «Real Madrid», «Barselona», «At...
Wo iň täzä
Biri ýalňyşlyk bilen başga telefon belgisine 300 manat geçirýär. Şol geçiren belgisine SMS ýazýar:
- Bagyşlaň, ýalňyşlyk bilen size geçipdir, gaýtarmagyňyzy haýyş edýärin.
1 sagat geçýär - habar ýok, 5 sagat geçýär - habar ýok.
Ikinji SMS-i ýazýar:
- Gutlaýaryn! Biziň ilkinji pul sowgadymyzy kabul edeniňiz üçin Size örän...
ýene täze
- Siz tussag edildiňiz. Siziň dymmaga hukugyňyz bar. Siz näme gürleseňiz ol siziň garşyňyza ulanylyp bilner.
- owadan zenan
- näme owadan zenan???
- meň garşyma owadan zenan ulanyňda boluň...
------------------------------------
Teatryň garderobyndaky bildiriş:
" Jübiňizde gymmat bahaly zatl...
Täzeje degişmeler
Ýazylan wagty: 14 декабря 2019 Ýazan Orazguly
Türmeden gaçany tutup yzyna getirýärler, türmäň başlygy ondan:
- näme üçin gaçdyň?
- öýlenesim geldi...
- bäh... seň azatlyk barada geň düşünjäň baraýt...
------------------------------------
Sorag wagty:
- siz bu ýokary hilli ýasalan, ýok...