Agyr kerwen gaýdyp gelýär argyşdan, Öňde menziller kän ýetilsin aman. Haýdaýarlar gaçýan ýaly gargyşdan, “Duruň, Şondan ýeke ädim butnamaň!”
"Öz zadynyň üstünde oturyp ölen oglanjyk hakynda poema"
-
1merdan
12 years ago
- hormatly agzalar bilşimiz ýaly bu goşgynyň awtory şahyr Baýram Jütdiýew bolmaly, özüniň näzik şygyrýet äleminde duýguçyllygy bilen at goýan bu şahyr hakynda bu temada bilýänlerimizi paýlaşaýsak belkide köp agzalara hasam makul bolardy, şahyryň juda we juda kyn çagalyk döwüri başdan geçirendigini köpümiz bilýäris, bu bar ýazyjy Rahym Esenow şeýle ýazýar......Gizläp nätjek uruş döwründe-de hemme adam aç bolmandy. Fronta kömek diýlip berlen şaý sepleri dakynyp, waňňyrdap ýörenlerem bardy. Deňňene gurap, uzyn gije wakyrdaşyp ýörenlerem bardy. Bir batman arpa aýal üstüne gyz alyp ýörene-de duşulýardy....
Howwa, ýekeje köz üçin mes goňşyň gapysyny kakmaly. Ýene hüňňürdär, üstesinede siltenjirär. “Ýuwutmaly. Hanha, gultunyşyp otyrlar ahyryn”. Näler aýagyň çekmese-de gidýär.Mes goňşyň öýünde palaw bişip dur. Onyň ysy tapsyz göwräni ýekedaban bilen urulan ýaly edýär. Ol bir bölejik köz alyp, hamana düýe berlen ýaly, “Taňyrýalkasyn” diýip gaýtýar. Öýden çykyp çykmankada mes geliniň: “Gedaý ýaly ygyşyp ýörler. Iri-giji ýok, ot diýip bizar petimizi çykardylar” diýen hüňňürdisi eşdilýär. Şonda-da garyp ene syr berenok.Dymýar. Sil suwy ýaly yňdyrlyp gaýdan gözýaş göze dyzasa-da, bokurdakda tegek bolyp galýar...
Bu wakadan soň tegelek otuz ýyl geçer. Onuň adamsy gaýdyp geler, bir wagtky gultunyp otyran ogly şahyr bolyp ýetişer. Gowy günler başlanar. Şonda ol şeýle ýazar:
Ondan bäri näçe ýagyşlar ýagyp,
Siller näçe gezek hanasyn gömdi.
Enäň bogazynda galan şol agy,
Bu gün gelip ogluň bagryna dömdi.
Meni nesilimiň çagalygy bolmandy. Hanha ýedi ýaşlyja oglanjyk süýrenip gelýär. Onuň ýüzü garaört, gözleriniň owalasy halkalanyp, oýulyp dur. Boýnundaky içi otly torbasy oglanjygy daljykdyryp barýar. Şol barmana-da ol özüni peliň üstüne goýberýär. Oturmaga-da ysgyny ýok bolarly-bir gapdalyna gyşaryp, sary ýüplük bolyp ýatyr. Künjü ekip ýören ak sakgally goja oglanyň bolyp ýatyşyndan onuň halynyň teňdigini aňýar-da, ýanyna barýar. Ýerinden dikeldip otyrtýar, suw içirtýär, jenaýat edip oňa bir ýanowuç künji berýär. Oglan iýip başlaýar, goja bolsa gözüniň ullakan owasyny ýaşdan dolduryp, balkyldap otyr.
Şol oglanjyk Baýram Jütdiýewdi. “Şol künji gojanyň özüne gerekdi, emma maňa berdi. Özü welin tümmüle ýetip bilmedi. Soň eşdip otursam, ol açlykdan giden eken. Meni ölümiň elinden alanam, belki, şol bir ýanawuç künjüdir. Uruş döwründe şeýle adamlaram bardy. Asl-a bar däl, köp bolandyr. Ýogsa biz ýeňmezdik” diýip, ol ýatlaýar.
-
1merdan
12 years ago
- şahyrdan ýene-de bir goşgy
Ol bu gün ot satýar gyzan bazarda
Desse,
Desse,
Onuň çar ýany desse.
Onuň gözýetimi,
Onuň dünýäsi,
Şojagaz desseleň boýundan pesde.
Elinde bedire suwlaýar haýdap,
Hödürleýär:-Alyň, terje ot alyň.
Göz öňüme gelýär uruş ýyllary
Şol Abadan,
Gyşyk basýan mes gelin.
Çyrpynýan mes gelin
Egmeli gelin.
Goly bilezikli,
Egmeli gelin.
Özlerini tohumlyk saýan ýezitler
Orlaşardy: “Sypap-söýmeli gelin”
Deňňene gurlardy onuň öýünde,
Al şerap urulardy onuň öýünde.
Ah, nätjek, söwer ýar “Abadan!” diýip
Gum garbap ýatyrdy Oder boýunda...
Mes Abadan bolsa gülýär jak-jaklap,
Ykdyrman bir gylyn şar gara saçyň.
Onuň düwmesiniň jyňňyrdysyna,
Ýasly obam ençe tutypdy için.
Kyn günde eselen bugdaýly namart
Kalbyny daglapdy bugdaýsyz merdiň.
Ýaş başymdan ene ýeriň gursakda,
Mertligem,
Pesligem göterşin gördüm
Indi ot satýar ol bugdaýa derek,
Arkan-arkan taşlap gyňajyň çowun
Ol unudan bolýar,
Bilmedik bolýar,
Meniň ýüregimde şol köne düwün.
Goý Abadan gaçsyn öz geçmişinden
Men öz geçmişimden gaçyp bilmerin
Unutmaryn ir ýetişen tümmüli,
Unutmaryn Ýasydepäň güllerin.
Abadanam unutmaryn hiç haçan
Ol hem şol ýyllardan galan nyşandyr.
Ot satsyn,
Gül satsyn,
Sülmürän bolsyn-
Barybir, mes gelin,
Şol Abadandyr.
-
hakykygyz
12 years ago
- okanda kalbyna tasir etýar.hm,
baýram jütdiýew diýsene...
Eline saglyk 1merdan dogan.
-
1merdan
12 years ago
- Uruş ýatdy, Aý aýlanyp ýyl geçdi,
Patasyn aldylar onyň ýarynyň.
Aýallar ses etdi saçlaryn ýaýyp,
Ýarylyň siz, gara ýerler ýarylyň.
Geljek geldi, gitjek gitdi sowuldy.
Gaýyn ata gelni çagyrdy öýüne,
Iki ölünýän gün işigin kakdy,
Pyşyrdady taňrym: “Namysa goýma”
Boýun almalydy ogluň ölenni,
Gelniň öňünde-de açmaly ýolun.
Diýdi: “Ir gitdiň-de, wah iner ogul,
Ataň çal başyna atdyň ykbalyň”
Ýylanyň agzyna gelen guş ýaly,
Hanha, ol biçäre çugutduryp otyr.
Aňýar-bu çakylyk ýöne ýere däl,
Häzir bir söz aýdar, bagtyny ýatyr.
“Razy gelin senden taňyr ýalkasyn,
Alnyň-bagtyň açyk bolsyn dünýäde.
Ýöne gol ýaýradyp bilmediň oglum,
Aý, howwada.. Onam özüň bilýäň-dä....
Ynha, indem gitseň, ak ýollar diläp,
Ähli pes zatlara sowluň diýerin.
Otursaňam şu çal kelle dik bolsa,
Ogul ýerin tutan oglum diýerin”.
Gelin ýüzünligne ýazylyp gitdi,
Misli bir ak jeren duş gelen-güllä.
Eginler silkinip, horkulda ýazdy,
Diňdirip bolmady ony bir günläp.
Şu ojakda görülen ýagşy günleri,
Tasdan gark edipdi gözýaşyň sili.
Ýürek sarsgyn alyp, endiräp durdy,
Kyrk sekiz-de ýeriň yranşy ýaly.
Besdir, muň yzyny ýazmaýyn indi,
Ýazaýyn diýsemem, ýazyp biljek däl.
Ýaryna garaşyp, garran gelinni,
Ýazgarmandym, ÝOK, ýazgaryp biljek däl
-
akylym1989
12 years ago
- soňuna çenli okanyňa degýär ekeni sag bol paýlaşanyňa 1merdan
-
1merdan
12 years ago
- Zehinli galamdaşymyz Baýram Jütdiýewiň öz ýarym asyrlyk ömürüniň öň ýanynda il-gününe hödürlän döredüjilik azaplarynyň halyçasyny synlap, çynym bilen begenýändigimi aýtmalydyryn
(Kerim Gurbannepesow)
-
magnit
12 years ago
- Zehinli adamey shu, sagja bol merkuriy :)
-
hakykygyz
12 years ago
- 1merdan dogan alla size doredijilik ukybyny beripdir.dogurdanda sizde doredijilik bar...
-
1merdan
12 years ago
Meni nesilimiň çagalygy bolmandy.
bu sözler belli ýazyjy rahym esenowyň sözleridi, Baýram aga bilen döwürdeş hem dost bolan ýazyjy rahym esenow hakynda (ýalňyşmasam maskwanyň "prawda " gazetiniň habarçysy) Şahyr jütdüýew şeýle ýazýar:..
Dost (dostym Rahym Esenowa)
Bilýän, bu gün seniň boýnuň burlandyr,
Ýalňyz çagyň gyýylansyň azajyk.
Uly aýlawlarda ýüze urlandyr,
Biz bu dünýä gelmändigä azaşyp.
Öňde urşam bardy ýalmanyp häli,
Hoşa çöpläp,
Bozlup,
Çaşmalydyk biz.
Gyzarikindiniň ýalamany ýaly,
Sypjyk adamlara duşmalydyk biz.
Kötellerde geçmelidik gyýylman
Hem ile bildirmän,
Ah, başlar ýaşdy.
Kemlik saýardyk biz gezsek söýülmän,
Şükür ýaýla giňdi,
Maňlaýmyz daşdy.
Oňa zyňlan kesek galdyrman yzyn,
Atylyp-atylyp zyňana gaýtdy.
Hol gün aý astynda meň söýen gyzym,
Bilseň ýeriň gögüň aýdymyn aýtdy!
Kaýyl boldyk doýsak arpa-gylçykdan,
Bagt diledik hatda betpäle, dostym.
Ölsem barlaň: ýüregimde kül çykmaz,
Diňe ýanyp duran ot galar, dostym.
Şükür et, ýürekler heniz ä çepde,
Ýerin üýtgedenok, çekişýär des-deň.
A saçlar agarýar, gyrawlap çekge,
Biz ol hakda soň,
Ýene bir gün,
Soň..
1979
-
1merdan
12 years ago
- Ýazda gyrylara geler damarlar,
Öz ýakan odyna gyzlar ýanarlar,
Ziňkildisi artar çuwalgyzlaryň
Göwreli gelinler agraslanarlar.
Gyşyň bolmalymy-ýazyň, bolma dost,
Dallamaly ýerde-sazyň bolma dost,
Çem gelen adama ýagşylyk edip,
Soň ondan goranan özüň bolma dost.
Ýalan ahy-waýdan bez bolan setir,
“Muşakgatdan irdim, ýaz” diýip aglar.
Gyrkylan erkeç dek ýylmanan setir,
“Maňa bir çümmüjek duz” diýip aglar
-
1merdan
12 years ago
- Inerler ýeňsesi derlände gyzar,
Atlar ot syçradyp, harlanda gyzar,
Nyrh dawasy ýokdur mal edinjegiň
Dellallar hemişe arzaba gyzar.
Meslik diýilýänniň bolşy şeýledir:
Kimi-kämilleşdir, kimi-aýnadar,
Akyllynyň sürülmedik döwrany
Akmaklaryň dilin-başyn çeýneder.
Ýürekde şineläp, arzuw doganda,
Düňňürdäp zeminiň ýazy gelýändir.
Şirgazyňky ýaly bagtyň çüwende,
Beýik Magtymgulyň özü gelýändir.
Zeýir-zeýriň dünýäsinden gorkmaly,
Bir ýalançyň bolýasyndan gorkmaly,
Uýasyny satyp maşyn müneniň
Dişleriniň tyllasyndan gorkmaly.
-
mirasymyz
12 years ago
- SAg bolay Merdan, tüweleme gaty gowy tema bolupdyr.
-
wulkan
12 years ago
- Men kicijek dostum sagja bol yetirenne!
-
ependi
12 years ago
- teman ady birhili bolupdyrmy
-
akylym1989
12 years ago
- ahyry hemmesini okap dynaýdym oňat ekeni
Hol gün aý astynda meň söýen gyzym,
Bilseň ýeriň gögüň aýdymyn aýtdy!
Ondan bäri näçe ýagyşlar ýagyp,
Siller näçe gezek hanasyn gömdi.
Enäň bogazynda galan şol agy,
Bu gün gelip ogluň bagryna dömdi. soňundaky enäniň keşbi hem oňat suratlandyrylypdyr. umuman ähli ýeri oňat söz ýok .
-
Grizli
12 years ago
- Aftor her bir setirì gowy sypatlandyrypdyr
1merdan 12 years ago- Ok sürülen tüpeňler gezeldi ine,
Saklandy ýollary kesilen kerwen.
Ýaşuly sakgalyny penjeläp aýtdy:
“Ýetimiň hakydyr.
Ýok, bermen,
Bermen”
“Bilseň, diňe gedaý diläp alýandyr...
Düýeleri çöker.
Hany kes sesiň!”
“Çökerilmez!”
Kerwenbaşy sarsmady,
“Çekil,
Içiň dolar ajy tüsseden”.
Tüpeň bilen deň gelýärmi oýunlar?
Adamlar çekildi.
Ýürekde arman.
...On üç ýaşly oglan ýaş bürgüt deýin
Otyr öz çuwalnyň üstünden turman.
Ejesiniň dokan argyş çuwalny
Ol häzir haýbata,
Gepe berjek däl.
Oňa ýetim jigileri garaşýar,
Olaryň rysgyny topa berjek däl.
Dört tüpeň,
Dört sanam agzy ganly gurt...
Oglan hiç,
Dünýänem tüpeňläp biljek,
Diýýärler: “Tur!”
Oglan aýdýar: “Gitmerin,
Ölsem öz zadymyň üstünde öljek!”
Hol beýleden ýoldaşlary gygyrýar,
Oglan bir seretýär,
Ýaýkaýar kelle.
Heý şeýle mertligi atyp bolarmy?
“Näme bolman?”
Jogap gaýtarýar gülle.
Bugdaý nanyn iýen namartlar
şol gün
Gägirişip,
Gömülgen dek gömülýär.
Ejesiniň argyş çuwalyn gorap-
Ölen oglanjykdan it dek ýeňilýär...