Salawmaleýkim, dostlar! Sag- aman oturanmysyñyz? Armaweriñ okuwlar, ishler bilen! Menem a:rmaýyn!:-) Bu mowzugy, aslynda 6-njy oktýabrda açmakçydym. Ýöne, sebäp tapyldy-da, shol gün internede girip bilmedim. Gepiñ gysgasy, shol hasratly gün, ýagny 1948-nji ýylyñ 5-nji oktýabryndan 6-syna geçilýän gije müñlerçe ildeshlerimiz bilen bir hatarda türkmen halkynyñ gahryman ogly Aga Berdiýew hem gurban boldy. Eýsem, Aga Berdiýew kim? Bu shahsyýet barada, soýuz döwri ýek-tük maglumat berlenem bolsa, näme üçindir, Garashsyzlyk ýyllarynda hiç hili kitapda hem, gepleshiklerde hem, hat-da, makalalarda hem ady agzalmady. Dogrusy, menem köp zat bilemmok bu adam barada. Men Aga Berdiýewi Rahym Esenowyñ 'Jahanda urush barýarka' atly dokumental romany esasynda tanaýan. Ýalñyshmasam, shu wagt Rahym Esenow hem okadylmaly däl ýazyjylañ sanawynda bolmaly. Umuman, Aga Berdiýew urushdan öñ fizika mugallymy bolup ishleýär eken. (Ashgabatdaky tehnikumda öýtýän) Urush bashlaýar. Ýigitler fronta gidip ugraýarlar. Ýöne Aga Berdiýew goshuna ýaramsyz hasap edilip ursha ugradylmaýar. Shonda-da, ol eýdip-beýdip fronta ugradylmagyny gazanýar. Ýöne ol beýlekiler ýaly gös-göni söweshe ugradylman, içalylaryñ taýynlanýan ýerinde ýörite okuw geçýär. Munda Aga Berdiýewiñ nemes dilini suwara bilmegi göz öñünde tutulypdyr... Sheýlelikde, 1942-nji ýylda ol 'baý ogly' hökmünde dushmanyñ tylyna düshürilýär. Dogry, bu zatlary hem amala ashyrmakda, ol birnäçe gezek ölüm bilen ýüzbe- ýüz bolmaly bolýar... Gepiñ gysgasy, ol az salymyñ içinde nemesleriñ ynamyna girip, ýokary çinli nemes ofiseriniñ derejesine göterilýär hem-de 'Peýkam' lakamy bilen Sowet Soýuzynyñ gizlin razwedka gulluklaryna örän ähmiýetli maglumatlary berip ugraýar. Hut Aga Berdiýewiñ gatnashmagynda, dushmanyñ ýüzlerçe etsem- petsemleri, shol sanda Türkmenistana düshürilen nemes içaly toparynyñ üsti açylyp, puja çykarylýar. Ol Berlinde hereket etýän dönük toparlarynyñ fashistik hökümetiñ goldamagy bilen döretmekçi bolan Türküstan diwiziýasynyñ döremeginiñ öñüni alýar... Entek aýdylmaly zat kän... Aga Berdiýew barada gyzyklansañyz, shol Rahym Esenowyñ 'Jahanda urush barýarka' atly eserini okamagy maslahat berýän. P.s: diýjek bolýanym, näme üçin biz sheýle güýçli shahsyýetlerimizi ýeterlik derejede ýatlamyzok? Goý, türkmen halkynyñ hem sheýle merdana ogullarynyñ bolandygyny, bardygyny bilsinler ahyry!

Köneler, Friendship tarapyndan 12 years ago
Teswir ýazmak üçin Içeri gir