Il arasynda armyt keramatly, ylahy nazary siňen hem-de köp derde derman jenneti daragt hasaplanylýar. Muňa halk rowaýatlary hem güwä geçýär. Olaryň birinde bir piriň sadaka bermek üçin bagda dowar öldürişi barada gürrüň berilýär. Ol dowaryň damagyny çalyp durka, oglunyň gelýändigini görýär. Elindäki pyçagyny goýmagy ýadyndan çykaryp, ogluna tarap ýönelýär. Kakasynyň elindäki ganly pyçagy gören oglanyň zähresi ýarylara gelýär. Pir pyçagyny armyt agajyna sünçýär-de, gaty gorkan oglunyň ýanyna baryp, ony köşeşdirýär. Şondan birnäçe ýyl geçenden soň ýaňky oglanyň önelgesizlik keseline uçrandygy mälim bolýar. Oglanyň keselini bejermegi boýun alan tebipleriň biri pyçak sünjülen daragtyň ýanyna gelýär. Agajyň pyçagyň giren we bireýýäm bitip giden ýerinden gyryp, posly gyryndy alýar. Ony çakyr bilen garyp, melhem taýýarlaýar. Bu melhem bilen oglanyň keselini bejerýär. Elbetde, posly gyryndy bilen keseli bejerip bolmajagy düşnükli. Ýone bu rowaýat armyt agajynyň köp kesellerde sagalmaga itergi berýändigine şaýatlyk edýär. Türkmen armydy (Pyrus turcomanica) - bägüller maşgalasyna degişli, ýogyn sütünli, boýy 6-20 Metre ýetýän agaç. Şahalary, esasan tikensiz. Ýapragy tos-togalak, uzynlygy 4-7sm, ini 3-5 sm, galňaşan, ak tüýjagazlar bilen örtülen. Miweleri togalak, ini takmynan 2,5 sm, uzynlygy 2-4 sm, reňki sary ýa-da sarymtyl ýaşyl. Armyt deňiz derejesinden 1200-1600 metr belentlikde bitýär.OI gury daşlaşan-ownuk topurly eňňitlerde we daşlaşan topraklarda ösüp, boý alýar. Daragt aprel aýynda gülleýär, awgustda miweleýär. Ol 8-10 ýaşynda miwe getirip başlaýar, ýylaşa hasyl getirýär. Ýabany armydyň ýaşaýşynyň dowamlylygy ortaça 50-80 ýyla barabar. Ýöne ol amatly şertlerde 150-300 ýyla çenli ýaşap bilýär. Armyt diýarymyzda Günorta-günbatar Kö¬petdagda: Garagaçda, Aýyderede, Mirajyda, Mustapaderede we Merkezi Köpetdagda: Arçabilde, Gylgylawda,Sülüklide, Mergenölende, Degirmenlide, Müsünewde, Hyrsderede, Tazytahtyda, Sakaltutanda, Arwazda duşýar. Türkmen armydy ýurdumyzdaky seýrek ösümlikleriň biri bolup, Sünt-Hasardag we Köpetdag goraghanalarynda goralyp saklanylýar. Ol Türkmenistanyň Gyzyl kitabyna girizilendir.