Dünýäde şu wagta çenli iň köne diýlip hasap edilýän kitap birnäçe sahypadan ybarat bolup, Bolgariýa nyň “Halk taryhy” muzeýin de saklanylýar. Owradylan altyn bilen gaplanan bu ki tap alty sahypadan ybarat dyr. 2003-nji ýylda sergä çyka rylan kitabyň 2 müň 500 ýyllyk taryhynyň bardygy çak edilýär. Bolgariýanyň günorta-günbataryndaky Struma derýasynyň boýun da köne bir mazardan ta pylan bu kitaby tapan adam özüniň kimdigini aýt man, ony muzeýe tabşy rypdyr. Kitabyň ýaşy bolsa iki sany alymlar tarapyn dan tassyklandy. Dünýädäki iň köne kita byň haýsydygy baradaky sorag, aslynda, jogapsyz dyr. Sebäbi taryh bir du ran ýerinde durmaýar, ol hemişe işjeň hereketde we häli-şindi üýtgäp dur. Eger kitabyň köneligini ne şiri kesgitleýän bolsa, on da dünýäniň iň köne kita by 1450-nji ýylda çap edi len Gutenberk injilidir. Ki tap maşynkada ýazylyp dyr. Dünýädäki iň köne Kura ny-Kerim bolsa, üçünji ça ryýar Hezreti Osman tara pyndan kitap görnüşine getirilipdir we köpeldilip dir. Müsüriň paýtagty Kair de saklanýan deriden ýa salan 1087 sahypadan yba rat bolan we 80 kg. agyr lygyndaky bu kitabyň Hez reti Osman nusgasydygy, ýöne geçirilen barlaglara görä, halyf tarapyndan ýazdyrylan däldigi, ýöne il kinji köpeldilen nusgalar dandygy ýüze çykaryldy. Miladadydan öňki 14-nji asyrda ýaşan Müsüriň şa zenany Nefertitä degişli diýlip çaklanýan we iki tag tadan ybarat bolan agaç kitap, Egeý deňzindäki bir batgalykdan tapylypdyr. Ol häzir Bodrum şäherindä ki müzeýde saklanylýar. Hytaýlylar bolsa kitaplary ny oýulan tagta harp ga lyplaryny ulanyp ýazypdyr lar. Olaryň kätipleri 3 müň ýyl öň aýdymlary, dilegle ri ýazýan ekenler. Emma bular papirus kagyzlaryna ýazylandygy sebäpli kitap görnüşine geçmändir. Şol sebäpden hem olar kitap hökmünde kabul edilenok. Ýokarky kesgitlemä görä, ABŞ-niň Kornel uniwersite ti tarapyndan goralýan pal çyk tabletkalaryň ýygyn dysy (dünýädäki iň uly ýy gyndy) hem dünýädäki iň köne kitaplar hökmünde kabul edilmeýär. Sebäbi bular jiltli däl we haýsydyr bir dünýägaraýşy aňlatma ýarlar.
Dünýäniň iň köne kitaby haýsyka?!
-
Bilgi
13 years ago
- sheyle peydaly temalaram bolsuna, minnetdar yenede yetirip durun!
-
mirasymyz
13 years ago
- sagjabol dost. Gyzykly maglumatlar eken.
-
Warsaky
13 years ago
- Kitaby kim doredenem bolsa, adamzada ummasyz peyda getiripdir!
-
idealman92
13 years ago
- Bä,kitaplar 80 kg bolan bolsa shu wagtkylary hezil edip göterip okamaly
-
ependi
13 years ago
- sagja bol.
turkmenntug 13 years ago- sagja bol dost.gaty gyzykly maglumatlar