Bilim ylymsyz bolup bilmez, sebäbi ylmy taýdan nämälim bir zat hakda açylyp bilinmez. Mysal üçin, asmana ýa-da uzakdan ýyldyzlara seredip, dunyaniň togolokdygyny bilmek mümkin däl. Edilmeli zatlaryň hemmesi gözlegdir. Başga sözler bilen aýdylanda, dünýäniň togolokdygy gözleg arkaly dünýäniň öz okunda aýlanýandygyny ýüze çykarmaly. Aslynda, Pifagor dünýäni togolok diýip teklip eden ilkinji adamdy. Şeýle-de bolsa, Ferdinand Magellan öz subutnamalary bilen dünýäniň togolokdygyny subut etdi. Şeýdip, Ferdinand Magellan ýeriň togolokdygyny nädip subut etdi? Elbetde, deňizde dünýäni gezmek we dürli gözlegler bu pikiriň dogrudygyny subut etmäge kömek etdi. Bu ýerde din bilen ylymyň arasyndaky gatnaşyklar ýüze çykýar.

Din taýyn däl, derňelmegini buýurýar

Gurhan: "Iki deňzi biri-biri bilen görüşmek üçin boşatdy. Ikisiniň arasynda ismus / päsgelçilik bar; biri-biriniň serhedinden geçmeýärler ". (Rahman - 19-20) aýatlarda aýdylan hakykat diňe teoretiki bilimdir. Başgaça aýdylanda, din bu mesele boýunça maglumat berdi, ýöne görkezmedi. Adamlar muny Abu Dawudda aýdylyşy ýaly ylmy ýa-da şuňa meňzeş gözlegler arkaly tapypdyrlar: "Eger bir çybyn (iýmit) jamyňyza gaçsa, ony çuňňur suwa çümdüriň. Onuň bir ganaty kesel, beýlekisi bejergidir Keseli öz ganaty bilen goraýar. " Hadys esasynda adamlar çybynyň bir ganatynyň zäheriniň, beýleki ganatynyň bolsa dermany bardygyny kesgitlediler.

Din bilen Bilimin arasyndaky baglanyşyk

Din aýdýar, buýruk berýär ýa-da käbir ýerlerde adamlara gözleg geçirmegi buýurmak bilen täze açyşlar etmegi maslahat berýär. Şonuň üçin käbir adamlaryň diniň diňe ahyret durmuşy bilen baglanyşyklydygyny aýdýandygy düýbünden dogry däl. Hawa, ruhany dinlerde ýa-da ideýalarda şular ýaly zatlary tassyklaýan käbir subutnamalar bar, ýöne Yslam dini hiç haçan ylmy tersine öwürmedi. Aslynda, musulman şahsyýetleriň ylym pudagyndaky açyşlary belli bir hakykat. Ibn Sina, Farabi, Piri Reis, Uluğ Beý we Ibn Yshak ýaly yslam dünýäsine gowy tanalýan adamlar diňe ahyret durmuşy bilen gyzyklanman, eýsem adamlar henizem dünýäde ulanmagy dowam etdirýän köp sanly ylmy gözleglere gol çekdiler. .

Din Bilime ters seretmedi
Din diňe bir adamyň ölüminden soňky durmuş bilen baglanyşykly ynanç ulgamy däl. Şol bir wagtyň özünde, dünýä durmuşyny kadalaşdyrýan dünýäde ýaşap ýörkä näme etmelidigini we has gowy durmuş derejesi üçin gözleg geçirmelidigini aýdýar. Netijede, musulman şahsyýetleriniň häzirki durmuşda ulanýan oýlap tapyşlarynyň tapylmagy, din bilen ylymyň arasyndaky baglanyşygy iň gowy açýan käbir subutnamalardyr. Şeýle-de bolsa, bularyň hemmesine ýetmek we din bilen ylymyň arasyndaky baglanyşyk barada has jikme-jik maglumat almak üçin gözleg geçirmek zerurdyr we gözlegleriň esasy Yslam dininiň “Oka!” Atly birinji aýatydyr. (Alak-1) buýruga boýun bolmak bilen mümkin bolup biler.

Gyzyldan gymmat wagtyňyzy yitirip okanyňyz üçin minnetdar!
Tayyarlan, terjime eden: Ogulşirin Bayramowa