Waharman
Gün ulgamynda näçe planeta bar we olar haýsylar?
Gün ulgamynda 9 sany uly planeta (Merkuri,Wenera,Ýer,Mars, Uran, Ýupiter, Saturn, Neptun, Pluton) we köp sanly kici planetalar bar. Soňky döwürde biziň planetalar sistemamyzdan başga 150 sany planeta tapyldy. Bu planetalaryň her biri Ýupiter ýaly uly planetalardyr. Olaryň arasynda biziň Ýerimiz ýaly kici planetalaryň bolmagy hem mümkin diýlip çak...
Ýer planetasy hakda maglumat
Gün ulgamynda esasy,dokuz planeta bar.Şolaryň arasynda ýeke-täk adam ýaşaýany Ýer planetasydyr.Bu planeta ululygy boýunça bäşinji orunda durýar.
Ýer planetasy şar şekilindedir.Onuň tutýan umumy meýdany 510 million inedördül kilometrdir.Planetamyzyň göwrümi 1000 000 000 000 kub(1 trillion kub) inedördül kilometre deňdir.Agramy bolsa 5976 x...
Muny bilmek gyzykly (3)
Ýer togalagynda Ýuwaş, Atlantik, Hindi we Demirgazyk Buzly ummanlary bar.
* * *
Güjüm agajy iň köp ýaşaýan agaçlaryň biridir.Ol iki müň ýyla çenli ýaşaýar.Örän baý kislorody emele getirýän bu agaja Türkmenistanda duş gelmek bolýar.
* * *
Dünýädäki iň çuň köl bolan Baýkal kölünde ýaşaýan jandarlaryň we ösümlikleriň...
Doglan günüň gutly bolsun, esger ýigit
Esger diýip dakylypdyr adyňa,
Esger ýigit bolup,ýetişersiň sen.
Esgerlige giden çagyň bilersiň,
Hem enäniň,hem atanyň gadyryn.
Doglan günüň bilen gutlar doganyň,
Doglan günüň gutly bolsun, Esger ýigit.
Esger diýip seslenýärler, eneň-ataň,
Doglan günüň gutly bolsun, Esger ýigit.
...
Haýwanat dünýäsindäki täsinlikler (3)
Zebralaryň duşmanlary bilen uruşýan halatlary-da bolaýýar.Olar duşmanlary bilen ýüzbe-ýüz galanlarynda olary depip gaçýarlar.Şeýlelikde,öz janlaryny goraýarlar.
* * *
Gulanlara diňe Türkmenistanda gabat gelmek bolýar.Olar Bathyz döwlet goraghanasynda goralýar.
* * *
Suwda ýaşaýan pyşdyllar palçygy gazyp içine girýä...
Haýwanat dünýäsindäki täsinlikler (2)
Gaplaňlaryň dersindäki we ýaňaklaryndaky çyzyklar bilen gaşlary adamlaryň barmak yzlary ýalydyr.Olar gaplaňlaryň özlerine mahsus şekillerdir.
* * *
Suw ýylanlary Hazar deňzinde has köp ýaýrandyr.Olar esasan-da,maňňalça balyklary bilen iýmitlenýär.
* * *
Gurçugyň bedeninde dört müňe golaý myşsa ýerleşýär.Bu myşsalar...
Biler bolsaňyz (1)
Täze ýyl baýramçylygy çagalar üçin sowgat baýramçylygydyr.Bu ajaýyp baýramçylykda çagalaryň arzyly Aýazbabadan,öz ene-atalaryndan,deň-duşlarydyr dostlaryndan gutlag,sowgat almaýany,megerem,ýok bolsa gerek.
* * *
Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň ilkinji çykaran şaýysy kümüş dollar bolupdyr.Ol 1794-nji ýylda döredilipdir.
*...
Haýwanat dünýäsindäki täsinlikler (1)
Attakus Altas atly gije kebelegi dünýäde iň iri kebelek hasaplanýar.Onuň ganatlarynyň gerimi 30 santimetre ýetensoň,köplenç halatda, bu kebelege guşdur öýdýärler.
* * *
Hindi baýguşlary,malinowkalar (saýraýan kiçijek guş),gara jokjokylar aram-aram öte bişen almalary we miweleri çokalaýarlar hem-de şundan soň gös-göni şahalarda düný...
Ýer Togalagyndaky Materikleriň tutýan meýdany näçekä?
Bilşiňiz ýaly,Ýer togalagynda Ýewraziýa,Afrika,Demirgazyk Amerika,Günorta Amerika,Antarktida,Awstraliýa we Okeaniýa ýaly meterikler bar.Ýewraziýa materiginiň tutýan meýdany 54 832 586,Afrikanyňky 30 288 064,Demirgazyk Amerikanyňky 24 196 507, Günorta Amerikanyňky 17 846 017,Antarktidanyňky 13 176 727,Awstraliýa we Okeaniýanyňky 8 945 664 kilometr i...
Beýik Saparmyrat Türkmenbaşy -Köneürgenç meteoriti
Beýik Saparmyrat Türkmenbaşy-Köneürgenç meteoriti 1998-nji ýylyň Iýun aýynyň 20-sine,ýerli wagt bilen 17 sagat 30 minutda,Daşoguz welaýatynyň Köneürgenç etrabynyň merkezi Köneürgenç şäherinden 5 kilometr günortada ýerleşýän "Derýalyk"daýhan birleşiginiň ýaşaýjysy Nurly Gandymowyň gowaça meýdanyna gaçdy.Ol Ýere 3,7 metr çümüp,emele getiren çukurynyň...
Iň iri kinotoplum haýsy ýurtda ýerleşýärkä?
Iň iri kinotoplum Belgiýada ýerleşýär. Brýussel şäherindäki bu kinotopluma 26 kinoteatr girýär.Şol kinoteatrlara 160-dan 700-e çenli tomaşaçy sygýar.Kinotoplumyň 450 orunlyk kinozaly-da bar.Bu kinotoplum birbada 6000 tomaşaçyny kabul edip bilýär.
Iki belgili sanlaryň kwadratyny ýatdan hasaplamak
Matematika dersi öwrenilende esasy wezipeleriň biri,okuwçylaryň ýatdan çalt we dürs hasaplamak ukyplaryny,olaryň pikirlrnmek,oýlanmak endiklerini ösdürmek,olaryň matematika dersine bolan höwesini artdyrmakdyr.Häzirki döwürde tehnikanyň ösmegi bilen bilim ulgamynda hem çagalaryň zähmetini ýeňilleşdirýän tehnologik hasaplaýyş enjamlary köpeldi.Okuwçy...
Derde melhem,jana şypa
Babasil bilen kesellän adam lawr ýapragynyň 25 sanysyny 3 litr suwa demläp,çaý ýerine içmeli.
* * *
Öt haltada daş bolsa şipownigiň( itburunyň) köküni güýzde gazyp almaly.Ony ýuwup,guradyp,owratmaly.Üstüne gaýnag suw guýup 15 minut gaýnatmaly.Suwuň, çaýyň ýerine içmeli.Iki hepdeden soň öt haltada daş galmaz.
* * *
...
Täze ýyl däp-dessurlary
Täze ýyly dünýäniň her ýurdy özüçe,öz däplerine,yrymlaryna görä garşylaýar
.Täze ýylda Ýaponiýada ähli buthanalarda zaňlar 108 gezek urulýar.Adamda alty sany ýaman häsiýet betnebislik,betpällik,pekgelik,ýeňilkellelik,ýaýdanjaňlyk we doýmaz-dolmazlyk bar.Olaryňam öz gezeginde her haýsynyň on sekiz dürli öwüşgini bar diýlip hasaplanylýar.Zaňyň...
Suw hakynda taryhy çeşmeler
Türkmenistanda suwaryş işleriniň gelip çykyşy örän gadymy wagtlara degişlidir.Baryp biziň eýýamymyza çenli 4-2 müň ýyllyklarda Türkmenistanda ekerançylygyň bolandygyny,suwarymly ýerlerde olaryň bugdaý we arpa ekendigini arheologik gazyşlar subut edýär.
* * *
Amyderýa,Murgap Etrek derýalarynyň jülgelerinde ilatyň ýaşan ýerleriniň hem-d...
Adamlar näme üçin ukudaka ýöreýärler?
Munuň ýaly wakalara käte gabat gelinýär.Ukuda ýöremeklik-häsiýetiň belli bir görnüşi bolup,onuň üýtgeşik bir syry ýok.
Bu hadysa düşünmek üçin, ilki bilen,ukynyň nämeden döreýändigini bilmeli.Uky adam bedenindäki uzakly günüň dowamynda ýadan agzalarnyň hem-de dokumalarynyň dynç alyp,täzeden dikelmegi üçin gerekdir.Şu wagta çenli nädip we näm...
Hazar deňiziniň iň çuň ýeriniň näçedigini bilesiňiz gelýärmi?
Fiziki-geografik şertleri we gidrologik aýratynlyklary boýunça Hazar deňzi üç bölege-demirgazyk,merkezi we günorta Hazar suwlaryna bölünýär.Onuň has çuň ýeri Günorta Hazar çöketligidir.Onuň ortaça çuňlugy 345 metr bolup,has çuň ýeri 1025 metre ýetýär.
Muny bilmek gyzykly (2)
Ýer ýüzündäki süýji suwlaryň,takmynan,97 göterimi ýerasty suwlardan durýar.
* * *
Dünýäde ilkinji haýwanat bagy 15-nji asyrda Awstraliýada açylypdyr.
* * *
Köýtendag etrabynyň Köýten obasynda ösüp oturan täsin "Gyzyltut baba"tut agajynyň 800-e golaý ýaşy bar.Ýerli ilat ony mukaddes hasaplaýar.
* * *
Pissede...
Häzirki wagtda internetde haýsy diller has köp ulanylýar?
Häzirki döwürde dünýäde 1 milliard 115 miliondan gowrak kompýuteriň internete baglydygy maglumatlarda bellenilýär.Iňlis,hytaý,ispan,ýapon,nemes,fransuz,portugal,koreý,italýan we arap dilleri internetde iň köp ulanylýan dillerdir.
Iň uly sanlar haýsylarka?
Million alty nolly,milliard dokuz,trillion bolsa on iki nolly sanlardygyny öň bilýän bolsaňyz gerek.Emma bulardan hem uly sanlar bar.Ine,olar:on bäş nolly sana-kwadrillion,on sekiz nolly sana-Kwintillion,ýigrimi bir nolly sana-sekstillion,ýigrimi dört nolly sana-Septillion,ýigrimi ýedi nolly sana bolsa Oktillion...diýilýär. Amerikan matematigi Kast...
Ilkinji çap ediji enjam haçan peýda boldyka?
Ilkinji çap ediji enjam 1450-nji ýylda peýda bolupdyr. Ony ýasan germanýaly Gutenbergdir.Ondan öň kitaplar el bilen ýazylypdyr.
Peýdaly maslahatlar
Emeli gaýyşdan bolan önümleriň ýüzündäki tegmilleri diňe sabynly ýyly suw bilen aýyrmaly. Täçmahal örän owadan binalaryň biridir.Göreni haýrana goýan bu kümmetiň düýbi 1630-njy ýylda Babyr imperiýasynyň Teýmirogullary dinasiýasynyň 5-nji hökümdary Şah Jahan tarapyndan tutulýar.Kümmet Agra şäherinde, Ýamuna derýasynyň kenarynda ýerleşýär. Ol söýginiň hormatyna dikeldilen iň uly we iň naýbaşy bina hasap edilýär.Ony Şah Jahan biçak eý görý... Dünýädäki iň uly ada Grenlandiýa adasydyr.Bu ada Demirgazyk Amerikadan demirgazyk-gündogarda,Demirgazyk Buzly we Atlantik ummanlarynda ýerleşýär hem-de ol Daniýanyň çäkleriniň bir bölegidir.Adanyň meýdany 2176 müň inedördül kilometr.Grenlandiýany Islandiýa syýahatçysy Gunbýorn 875-nji ýyllar töwereklerinde açýar. Elektrrik yşygy 1811-nji ýylda oýlanyp tapylypdyr.1841-nji ýylda bolsa,elektrrik yşygy Fransiýanyň paýtagty Parižiň köçelerinde ilkinji gezek ulanylmaga başlanypdyr.1879-njy ýylda alym Edison ilkinji öý çyrasyny ýasapdyr.Ýöne bu çyra diňe az wagtlyk ýagtylyk beripdir.1880-nji ýylda Edison 1500 sagatlap işlemäge çydamly çyrany oýlap tapypdyr.
* * *
Egin-eşikdäki köne tegmilleri gyzdyrylan limon şiresi bilen aýyrmak bolar.
* * *
Kofeden,kakaodan,çaýdan galan tegmilleri gliserin garylan sowuk suw bilen aýyrmak mümkindir (bir litr suwa bir çaý çemçesi gliserin garmaly).
Hidistandaky Täçmahal kümmeti haçan we kim tarapyndan guruldy?
Dünýädäki iň uly ada haýsyka we ol nirede ýerleşýär?
Elektrrik yşygy haçan oýlanyp tapyldyka?