Magtymguly adyndaky türkmen döwlet ýokary okuw jaýy
Magtymguly adyndaky Türkmen döwlet ýokary okuw jaýy – Türkmenistanyň iň uly we köpden bäri işläp gelýän öňde baryjy uniwersitetleriniň biri. Uniwersitet 1950-nji ýylyň 14-nji iýulynda açylan. Ilkinji ady M. Gorkiý adyndaky Türkmen Döwlet uniwersiteti, 1931-nji ýylda açylan Aşgabat pedagogik institutyndan öwrülen. 1989-njy ýyldan bäri Ýewroaziýa uni...
Halkara gatnaşyklary ýokary okuw jaýy
Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary instituty Türkmenistanyň Prezidenti Gurbanguly Berdimuhamedowyň 2008-nji ýylyň 20-nji martynda çykaran Permany bilen döredildi.
2011-nji ýylyň 1-nji sentýabrynda Bilimler we talyp ýaşlar güni mynasybetli institutyň binalar toplumy ulanmaga berildi. Institutyň täze binala...
Dünýädäki iň uly ada haýsyka we ol nirede ýerleşýär?
Dünýädäki iň uly ada Grenlandiýa adasydyr.Bu ada Demirgazyk Amerikadan demirgazyk-gündogarda,Demirgazyk Buzly we Atlantik ummanlarynda ýerleşýär hem-de ol Daniýanyň çäkleriniň bir bölegidir.Adanyň meýdany 2176 müň inedördül kilometr.Grenlandiýany Islandiýa syýahatçysy Gunbýorn 875-nji ýyllar töwereklerinde açýar.
Elektrrik yşygy haçan oýlanyp tapyldyka?
Elektrrik yşygy 1811-nji ýylda oýlanyp tapylypdyr.1841-nji ýylda bolsa,elektrrik yşygy Fransiýanyň paýtagty Parižiň köçelerinde ilkinji gezek ulanylmaga başlanypdyr.1879-njy ýylda alym Edison ilkinji öý çyrasyny ýasapdyr.Ýöne bu çyra diňe az wagtlyk ýagtylyk beripdir.1880-nji ýylda Edison 1500 sagatlap işlemäge çydamly çyrany oýlap tapypdyr.
Muny bilmek gyzykly (1)
Meşhur alym ibn Sina öz ömründe 280-den gowrak ylmy iş ýazypdyr.Şolardan 40-dan gowragy lukmançylyga,30-a golaýy tebigy ylymlara,3-si saza,galanlary filosofiýa,pishologiýa we beýlekilere degişlidir.Emma şolardan 160 eser biziň döwrümize gelip ýetipdir.
* * *
Gijelerine howa bulutsyz bolan halatynda Aý şöhle saçýar.Emma bu şöhle Aýyň...
Yer togalak däl
Yer togalak dal we gunun dashyndan aylananok,tersine gun yerin dashyndan aylanyar.
ÝER ÝÜZÜNDÄKI MUSULMANLAR
Ýer ýüzündäki musulmanlar.
Islam, ylahy dinleriň iň soňkusydy bolup, onuň ýüze çykyşy we ýaýraýyşy subutnamalary bilen öwrenilendir. Pygamberlerimiz HZ. Muhammediñ durmuşy, beýleki Pygamberleriň durmuş kysmatlaryndan tapawutly bolup, ylmy ýollar arkaly ol içgin öwrenildi - ýazgylara geçirilipdi. Şol tarapdan hem taryhçylar...
Injilde agzalýan uçýan näbelli obýektiñ hatyrasy
Injilde agzalýan Uçýan näbelli gapbarçanak hakynda (Geñ-tañ hadysalar)
Arañyzda Gapbarçanak görenleriñiz bardyr. Ol näme diýip otyrmañ meñ aýdýanym Arazbaý Öräýewiñ eserinde agzalýan uçýan tarelka diýilýän Näbelli Obýektiw.
Arañyzda uçýan tarelkalar hakdaky aýdylýanlar ýalan diýmekligiñiz hem mümkin. Ýöne taryhy çeşmeleriñ en...
Geýdelberg adamlar (ilkidurmuş adamlary)
Geýdelberg adamlary
Ylymda Geýdelberg adamlary ýa-da Homo geýdelberg (Homo heiderbensis) diýlip atlandyrylan bu gadymy ilki durmuş umumyýetçiligine degişli bolan bu adamlar takmynan 0,6 million ýyl bilen 0,3 million ýyl mundan ozal Afrikada, Ýewropada we Günbatar Aziýada ýaşap geçen Homo jynsyndan nesli tükenen adam görnüşidir. Ilkin...
Namardy nädip tanamaly?
Hezreti Aly (goý, Alla odan razy bolsun!): ''Men bir gezek: ''Eý Allam! Meni hiç bir adama mätäç etme'' diýenimde, Pygamber alaýhyssalam:
ㅡ Eý, Aly! Hiç haçan beýle diýme, adama mätäç bolmajak adam ýokdur!ㅡ diýdi.
Men:
ㅡ Onda näme diýeýin ㅡ diýip soradym.
Ol:
ㅡ Eý, Allam! Meni adamyñ namardyna mätäç etme ㅡ d...
Pitekantrop adamlar (gadymy adamlar)
Gadymy adamlar
Pitekantrop adamlary
Ýawa (Java) adamsy diýlip, (Homo erectus erectus) 1891-nji ýylda Indoneziýanyñ Ýawa adasynda tapylan adam (Homo) tapyndysyna berilen atdyr.
Eugene Duboýisiñ baştutanlygyndaky gazuw-agtaryjylar kelle çanagy we dyz aýak süñküni tapdylar. Galyndylar adamlaryñ we maýmynlaryñ aras...
Nikita Iakinf Biçurin
Türkmen dünýäsiniñ Oguz hany hakyndaky ýazgylary Gadymy Hytaý çeşmelerinden agtaryp tapan bu alymy geliñ tanalyñ, ömri döredijiligi bilen tanyş bolalyñ.
Nikita Ýakowlewiç Biçuriniñ (Никита Яковлевич Бичурин) (d. 29 Awgust 1777 - ö. 11 Maý 1853) meşhur ady Sümbül ýa-da Iakinf (Иакинф) bolupdyr. Çuwaş asylly taryhçy we ilkinjileriñ hatarynd...
Sapak wagty oylanylan pikir
Aslynda bu texti ylymlaryn ene dili hasaplanylyan inlis dilinde yazypdym. Yone hemma dusnukli bolmak ucin turkmen dilinde paylashyaryn. Men bu saytda Taze agza. Gelen gunum birzatlar yazayyn bosh goymayyn diydim.
Say sebap bilen vacansiya bolan sapakda penjireden dasha seretdim . Kochede adamlaryn kanligi , mashyndyr awtobuslaryn oz yollary...
Hakykat - ajydyr
Hakykat - ajydyr, yöne halas bolmaga eltyar.
Hakykaty durli sebaplerden gizleyarler: ya dünyä bähbidi sebäpli ya abray üchin ya gorkudan. Yöne hakykat yitenok bir gün her kime ayan bolyar.
Biri sana köp yagshylyk edenson ona hakykaty aydanda halanmajagyny bilende de aytmak uly synagdyr.
Allah hakykaty ay...
Inflasiya
Inflyasiya - pulun guyji yagny satyn almak guyji peselishe diyilyar. Bir ykdysadyyetde pul mukdary bn onumchilik mukdarynyn arasyndaky aragatnashyk inflasiyany kesgitleyar. Eger onumchilik kopelse shtuk bashyna dushyan baha dushyar we bolluk emele gelyar. Eger onum mukdary azalsa onda shtuk basha dushyan baha galyp gytlyk emele gelyar.
Birazajyk Tebigatdan
CITES (the Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora) is an international agreement between governments. Its aim is to ensure that international trade in specimens of wild animals and plants does not threaten their survival.
CITES- Nesli tükenmek howpy astyndaky haýwanlaryň we ösümlikleriň halkar...
MUKAN KAGAN
Mukan kagan
Höküm sürdi: 553-572 ý.ý.
Özünden öñ: Gara kagan
Özünden soñ: Taspar kagan
Ogullary: Töremen, Apa kagan
Aýal(lar)y: Aşina Ýañsu Tigin.
Hanedan: Aşina
Kakasy: Bumyn kagan
Ölümi: 572.
Dini: Tañryçylyk
Mukan kagan, Muhan kagan ýa-da Bagan kagan görnüşinde...
GARA KAGAN
Gara kagan
Ihsiji (Ilçi) kagan[1] ýa-da Gara Yssyk Kagan. Ol 552-553-nji ýyllarda gurulan Göktürk kaganlygynyñ kagany bolupdyr. Bumyn kaganyñ ölüminden soñ onuñ ýerine ogly Gara (Kolo) geçdi[1][2]. Emma SS 84 we PS 99-daky maglumatlarda Bumyn kaganyñ ölüminden soñ ýerine jigsi Aý atly bir şahsyýetiñ geçendigi hakynda ýatlanylýar. Beý...
ISTEMI KAGAN
Istemi kagan
(Günbatar Göktürki Ýabgusy)
Höküm sürdi: 553-576 ý. ý.
Özünden soñ: Tardu kagan
Ogullary: Tardu, Türk Şad, Kakim.
Dinastiýasy: Aşina.
Kakasy: Aşina Tuwu
Dini: Tañryçylyk
Istemi Ýabgunyñ dogulan ýyly belli däl, ýöne 576-njy ýyla çenli ýaşap geçendigi hakynda aýdyp b...
BUMYN KAGAN
Bumyn kagan
Göktürki kaganlygynyñ ilkinji hany (Illig kagan)
Höküm sürdi: Iýun 552 ý. ㅡ mart 553 ý.
Özünden soñ: Yssyk kagan
Aýal(lar)y: Çañla
Perzent(ler)i: Yssyk kagan, Mukan kagan, Tapar kagan, Böri kagan.
Asly: Aşina asylly türkmen hany
Kakasy: Aşina Tuwu
Doguldy: 490-njy ýyl