Jeksparro
Sak Hökümdary ALP ÄR TÖÑÑE (Ahmet Haldun Terziogly) /dowamy/
Eýran
Eýran, Turanyñ günbatar goñşusydyr. Sak diýaryny gaty gyzyklandyran bu döwlet we budun hakynda biraz ýatladyp geçeliñ. Tanalyñ Eýran diýaryny.
* * *
Eýran ili ýüzýyllardyr Turan iliniñ goñşusydy. Bu goñulyk her wagt käte söweşler bilen bolulyp, soñam ýaraşyk bilen täzeden dostluk gazanylardy. Töres...
Sak Hökümdary ALP ÄR TÖÑÑE (Ahmet Haldun Terziogly)
Gutly bir ülke
Söýdüñmi gözel görüner hemme zat. Birem ýaşaýarkañ söýersiñ ýa-da söýmäge mejbur bolarsyñ. Aslynda ikisi-de şol bir gapa baryp ýeter.
Üstünde ýaşaýarkañ topragy söýersiñ. Ýurt diýersiñ. Soñra oña eýe çykmak üçin ölmeli bolarsyñ. Watan (bar) bolsun diýip janyñy berersiñ. Ana toprak şeýlelikde señki bolar, senem...
Aid (Grek tañrysy)
Grek mifologiýasynda ölülere höküm eden ýer asty dünýäsiniñ tañrysy bolupdyr. Zews Ýer ýüzüniñ häkimiýetini jigleriniñ arasynda paýlaşdyranynda Zewsa Gök Asman, Poseýdona deñizler Aida bolsa Ýeriñ asty berilipdir. Ol şeýdip ölüleriñ ýurdunyñ tañrysy bolýar. Ýöne erbet däldi. Ýer astynyñ bütin hazynalary Aidyñky bolany üçin Rimliler onuñ adyny Pluto...
Ahmet Haldun Terzioglunyñ ''Teoman han'' romanyna syn
Ahmet Haldun Terzioglynyñ ''Teoman han'' romanyna syn
Romanda has köp gadymy Türkmenleriñ urşujydygy, ''Bürgüt urşujylary'' olaryñ arasyndan saýlanan ''Böri birligi'', beýik Hun döwletiniñ gurulmagy üçin atylan ilkinji ädimler hakynda agzalyp geçilýär.
Roman çagalar tarapyndan etraby gurşalan goja dessançynyñ g...
Ahmet Haldun Terzioglunyñ ''Amazonlar'' romanyna syn
Ahmet Haldun Terzioglunyñ ''Amazonlar'' romanyna syn.
Klassyk ýunan mifologiýasynda umumy zenan urşujylardan ybarat bolan taryhy millet hökmünde bilinen Amazonlar, özlerini söweşe beren, ýanlarynda erkek bolmazdan hem ýaşapbiljekdiklerini, söweşip-urşup biljekdiklerini ezberlän zenanlardyr.
Gerodot, Diodor, Apollon, Ýustin, P...
Nlo barmy ýada ýok!?
''NLO barmy ýa-da ýok!?''
Ýañy-ýakynda merkezi gazetlerde Wologda oblastyna Harowskiniñ etegindäki Kanonsewo obasynyb golaýynda kümüşsowult NLO-laryñ eskadrilýasynyñ gelendigi hakyndaky şow-şowly habarlar peýda boldy. Şol korabllaryñ uzyn elli, kellesiz, göwresi ýerlilere meñzeýän çlenleri özlerini örän erkin alyp barýardy. Başga pla...
Hunlaryñ atalary hakynda
B.e.öñki 2255 ㅡ b.e.öñki 318-nji ýyllar aralygynda aýdyñ bolmadyk Hunlaryñ atalaryna degişli käbir maglumatlar bar. Pyşdyllaryñ gabyklary we süñkleriniñ ýüzüne ýazylan ýazgylarda Hunlaryñ atalarynyñ Çyn-maçyndaky dinastiýalar bilen gatnaşyklary hakynda gürrüñ berýär. Soñraky döwürlerde-de görnüşi ýaly Mongoliýanyñ günorta taraplaryndaky Ordos-Kans...
Millioneriñ syry (Mark Fişer)
Ýaş adam özüniň barly garyndaşynyň ýanyna maslahat soramak üçin gelýär.
Diýseň baýasy gelýän zehinli bir ýaş adam bolupdyr. Elbetde, şol wagta çenli, muny gizläp durmagyň hajaty ýok, onuň ähli synanyşyklaryndan tamasy çykmandyr we olar şowsuz tamamlanypdyr, ýöne ol özüniň bagt ýyldyzynyň dogjakdygyna çyn ýürekden ynanypdyr. Öz işiniň...
Magtymlar we olaryñ nesilbaşysy Magtym Agzam
Türkmenistanda öwlat hasaplanylýan Magtym türkmenleriniñ nesilbaşysy hasaplanylýan şahsyýet Magtym Agzamdyr.
Arapça doly görnüşde şeýle ýazylýar: مَكهدُمِ اَزَم ال خَسَنِ ال ضَهبِدِ,(Makhdumi-Azam al-Kasani al-Zahbidi), Magtym Agzam ýa-da Ahmet Gazany ady bilen meşhur bolan şahsyýetdir. Ol 1461-1542-nji ýyllarda ýaşap geçen Magtym Agzam Nag...
Gyzyl oguzlar
Gyzyl oguzlar
Teke türkmenleriniñ we beýleki türkmen şejere shemalarynda ady Gyzyl göz diýip geçen şejere urugy hakda bilmeýän az bolsa gerek. Biziñ pikirimizçe şol söz aslynda ''Gyzyl oguz'' bolmaly. Arap grammatikasynda oguz sözüni guz diýip belgiländikleri üçin türkmen terjimeçileri şol sözi ''göz'' diýip türkmen şejeresin...
Akrap bilen Akrap ýyldyzy
Akrap bilen akrap ýyldyzy
Astrologiýada Akrap ýyldyzynda dogulan adam akrap ýyldyzyndaky dogulan bilen oñuşýarmy oñuşanokmy, muny hem astrologlar öz işlerinde hakykata golaý görnüşde ýorumlamagy başarypdyrlar.
Akrap burçynda dogulan erkek akrap ýyldyzynda dogulan zenan bilen oñuşyp bilermi? Olaryñ gatnaşyklary nähili? Astrolog...
Ra
Ra (Müsür tañrysy)
Müsüriñ keramatly tañrylarynyñ biri hem Radyr. Ol müsürlileriñ gün tañrysy hasap edilipdir. Keramatly merkezi Geliopolisdir. Onuñ kellesiniñ üstünde disk şekilli günüñ bolmagy megerem şol sebäpdendir. Onuñ kellesi bürgüt (şahyn) şekilli, adam sypatly bolupdyr.
Köneki tañrylaryñ biri Atum bilen bir...
Anubis
Anubis (Müsür tañrysy)
Gadymy Müsür eýýamyny gorka salan tañrylaryñ biri hem Anubisdir. Ony hyýaly oýlap tapylan hasap etselerde Anubis çokundyryjylar (ruhanylar) tarapyndan hakyky Müsür tañrysy hasap edilipdir.
Anubise başgaça Anpu hem diýlipdir. Antiki Müsür mifologiýasynda aýdylmagyna görä ölümiñ tañrysy bolupdyr. Başga bir...
Adam kelleli ýylan
Adam kelleli ýylan
Gadymy Mesopotamiýa mifologiýasyndan gözbaş alyp gaýdýan Şamar (ýylanlaryñ şasy) rowaýaty indi ençeme asyrlardan bäri birnäçe musulman halklaryñ ertekileriniñ esasy sýujeti bolup gelýär. Ertekilerem ertekidir welin, olaryñ käbirine ''Aý ertekile...'' diýibem geçibermelem däl.
Ynha golaýda edil şol ertekileri...
Ýylan saçly Meduza
Ýylan saçly Meduza
Gadymy Rim şahyry Publiý Owidiý Nazonyñ (b.e.öñki 43-nji ýylda doglup b.e 17-18-nji ýyllarynda aradan çykan) suratlandyrmagyna görä hudaý Afinanyñ ruhanylarynyñ biri bolan Meduza (grek mifologiýasynda gözüne seredeni daşa öwrüp taşlaýandygyna ynanylan ýylan saçly, ýiti dişli, urkaçy jandar) ilkibaşda görenleri jady...
Mumyýanyñ perýady
Mumyýanyñ perýady
Günorta Amerikanyñ Amazonka derýasynyñ kenarýaka sebitlerinde ybadathana we guburhana deregine ulanylan gizlin ýerasty gowakda tapylan 600 ýyllyk mumyýalanan jeset uly seslenme döretdi. Mumyýalanan aýal jesediniñ norwegiýaly suratkeş Edwars Mançyñ meşhur ''Perýat'' suratyny ýatladýan şekilde gorkudan we azapdan ýaña...
Aý dolanda görünýän jandar
Aý dolanda görünýän jandar
Filippinleriñ Sibale adasyndaky eldeki haýwanlaryñ nämälim şekilde öldürilmegi ýerli halkda gorky döretdi. Ýaşaýjylaryñ aýtmagyna görä käbir ''jandarlar'' Aý dolmaga birnäçe gün galanda orta geçileri parçalap gidýär. Filippinleriñ merkezi sebitlerinde ýerleşen daglyk Sibale adasynda 4500-e golaý adam ýaşaýa...
@madomayad bilen @keykipo
Şu iki agzanyñ gara başagaý bolup näme edýändiklerini bilemok. Ikisi ýerli ýerden bir haýdaýarlar. Alla bilsin näme ýazyp näme goýup, näme kopýalaýarlar.
Şweysarskiý sagat diyyalermi nämemi. Reklama edýän bolsalar başga gürrüñ. Ýöne o reklammalaryñ soñam ýok başam. Baryp haçandan bäri gidip otyrlar. Täze lakam (nikname) açyp gelýän bolsalara...
''Seretsene bir gül solýar'' aýdymyñ sözleri (Amalia)
Sensiz ýaşalarmy gündüzim-gijäm?
Saña gowuşmasam daralar dünýäm,
Arzuwymdy ömürlik señki bolmak,
Señ bilen ýaşap, señ bilen ölmek.
Seretsene bir gül solýar o-da men,
Bilbil zaryn aglaýar o-da men,
Eşitseñ derýalar joşýar o-da men,
Demimiñ howasy, sensiz öler.
(gaýtalamak)
...
Ksenofanes kim, pelsepeçimi ýa bir hudaýlygy ündän!?
Ksenofanes
Ksenofanes b.e.öñki 570-nji ýylda dogulyp b.e.öñki 480-nji ýyllarda dünýeden ötýär. Ýunança ady şeýle ýazylýar: ''Ξενοφάνης''. Sokratdan öñ pikir düşünjelerini açyk aýdanlaryñ biri bolan Ksenofanes Kolofonlydyr (häzirki Izmir - Degirmendere)
Urp-adatlara, şol bir wagtyñ özünde-de ýunan sportynyñ ösmegine, jadygöýler...
Amalia Gulmyradowa - ''Seredäýdä'' aýdymynyñ sözleri
Seredäý-dä, seredäý-dä,
Eredäý-dä, eredäý-dä meni,
Gara gözüm seredäý-dä.
Seredäý gözlerime,
Köp zada düşünersiñ,
Mendäki bu ýüregimi
Ýaralama gel...
Deñeme meni, öñki soñkularyña,
Gyzykly däl aýtmak geçmişiñ hakda,
Geçen geçdi biz täze durmuşda,
Gel unudaly hemme zady......
Hemra Rejepow-Gülşadym aýdymynyñ sözleri
Gülşadym tans etsene,
Gülşadym ''ýok'' diýme,
Gülşadym ýakma beýtme,
Söýmeýändir öýtme.
(gaýtalamak)
Gara gözler bakýar,
Meni yşk oda ýakýar,
Akja dişleriñ ýaldyrar,
Goşa narlaryñ öllürdä.
Men diýdim: ''ezizim söýşeli'',
Sen diýdiñ: ''Ondan öñ gürleşeli'',
...
Azat Dönmezow we Amalia - ýadymdan çykanok aýdymynyñ sözleri
Ýadymdan çykanok seniñ gözleriñ,
Ýadymdan çykanok seniñ sözleriñ.
Gel ýene el-ele goýsana janym,
Ýadymdan çykanok geçen günlerim.
(gaýtalamak)
Günler geçip dur, ýeller öwsüp dur,
Sensiz ömrüm geçip dur, gussaly janym.
Sen ýar nirede, gel men bu ýerde,
Sensiz galdym bu derde, halas et ý...
Saña näm boldy
Saña näme boldy
Ala gözli awlak saýadym,
Saña näm boldy, näm boldy?
Şähdi şeker dilleriñden,
Sözle näm boldy, näm boldy?
Talandy göwnüm talandy,
Señ bakyşlaryñ janym aldy,
Ak göwsüñ bäri dolandyr,
Saña näm boldy, sözle näm boldy?
Sen otursañ serhoş eýläp,...
Bulutlary geçeli (Azat Dönmezowyñ aýdymynyñ sözleri)
Ýürekdeşime, duýgularym aýdýan-a,
şol ýürekdeşime,
Ýeke başyma ýatlaýan-a, seni ýarym
Gije hem gündiz,
Neýläýin, neýläýin sensiz bu dünýäni.
Gök asmana uçaly,
Bulutlary geçeli,
Bu owadan zemine,
Ýagyş bolup düşeli.
(gaýtalamak)
Seniñ söýgüñ syganoga
Içime,...