Talyplar

wajyp mesele!!! Hacan tmce hakyky tmce bolar hacanda ony basga diller yaly bay etsek!!! Muna doly 1000% mumkuncilik bar!!! Teklip bir sayt yasalsa Turkmen dilini osdurmek barada bu saytda her bolum bolsun ykdysadyyet, pelsepe, biologiya, nebit-gaz.... we herkim oz basy cykyan ugrundan taze sozleri teklip etsin netijede islendik ugurda lukmancylykdan tut ta ulaglaryn saylaryna cenli tmce soz hokman bolsun Dili bayyalmanyn usullary alyma sozler- dasary yurt dillerinden soz almaly yone sol sozgelsikli bolmaly yuwulmadyk cemce yaly bolmaly dal seyle bir gelsikli bolsun dasary yurtly ba bu soz tmce ekenow men bolsa bizinki diyip yorupdirin meselem trcede ilac sozu tmcede bolsa alac(munu alajy tapylmazmy?) yatsam tursam biljek dal!!! Haysy dilden almaly: Turki diller, arap , pars... 2)usul oz icindaki manydas sozlere basga many bermek meselem kabiryerlerde sogana pyyaz diyilyar. Meselem kop kisi sogana owrensdi diymek pyyaz sozune basga many berip bolar Pyyaz=kartoska Et=go:s' et galsyn göş-farş .... 3)usul kone sozlere jan bermek ministr-vezır ministrlik-vezıryet mayor-munbasy raketa-perwaz olson gozegınıze getirin her turkmen 1-je yerlikli soz tapyp bilse tmce in bay dillerin biri bolar! Yone bir sozun gowy ornasmasy ucin Kop habar ber serisdeleri osen bomaly we wagt talap edyan is oz wagtynda etrap, welayat.... sozlerin ustunden hem gulupdirler Tmce tmrkmenistanyn dasynda kabir dowletlerde 2-nji dil bolmaga dalasgar sahelce bir itergi bolsa bolyar Yone birinji bilen sejere(familyany) tmcelesdirmeli bolmasa -ow-owa tagmasy mydama gulcylygy yatladyp durar Basgalari mydama heselle kakar Tmrkmenistanda tmcanin doly geplenmesi yorgun bolmasy oran ansat Her bir TURKMEN nira jan etse etsin nira barsa barsin dine tmce geplesin herbir soraga dine tmce jogap bersin gozonune getirin herbir turkmen tmceden basga dil bilmedik bolsa onda bu mesele yuze cykmazdy sony hyyaly bolsada amala asyrmaly Yone bu meselede oran ginisleyin pikir etmeli bir adam dal tutus halk bolup cozmeli TURKMENISTANDA yasan herir millet turkmendir genetik taydan bomasada geografik taydan turkmen olar hem bizdendir biz hem olardan ayirmali dal pasportda hem millet sozune derek rayat goymaly Rayat:TURKMEN milletparazligi kokden yok etmek ucin menin sadaja pikirim ilim gunum bolmasa ayim gunum dogmasin Gymmatlyklaryna hormat goymak miletcilik daldir Ozuni sylamakdyr Onun tersi bolsa yagny milletci bolmayin diyip gymmatlyklaryny kemsitmek samsyklykdyr baskalara gulkidir Tmnin resmi saytlar tmce acylmaly: www.turkmenistan.gov.tm Tmnin sport we syyahatcylyk saytinda bolsa asla tmce nusgasy yok Sozumin ahyrynda bu meseleler duygy bilen dalde PAYHAS bilen cozmeli bu mesele dine asly turkmen bolan rayatlary gyzyklandyrono eysem ahli turkmenistanlylary Tmtanyn esredinden den paylasyarysmy diymek derdini hem den paylasmaly Guycli dil guycli dowlet!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

hoshowaz

16 years ago

hemmanize saglyk-amanlyk, mashgala agzybirligini, dowlet abadanchylygyny, beyik biribardan hayyrly we uzak omur dilemek bilen sozume bashlayaryn.agza gardash! oran dogry aydyan. bu meselanin bashgarak tarapyny menem orta atmak niyetindedim. yagny dowlet dilimizi dowlet derejesinde we halkara arenada osdurmek barada birzatlar yazjakdym. yone bu mesele bolmajak dal yone oran kyn. sebap diysen men on dowlet edaralarynyn birinde ishledim. shonda dowletara,halkara we dowlet ichinde bizin ishimize degishli seminarlar gechirilyar gechirilyardi. shonda dine rus dilinde gurleyardiler. seminara gatnashyanlaryn hemmesi turkmenem bolsa rus dillerinde gurleyardiler. sheyden wagtlary menin jynym atlanyberyardi. name uchin turkmen dilimizi osdurmegin yerine bashga dillerde gurleyarkalar diyyardim. sholara sheyle diyesim gelyardi meninen: "is it honour to speak that laguage?!" yone shol seminara gatnashyanlaryn arasynda in kichilerinin biri men bolanym uchin muny diymekden chekinyardim. indi biraz ulaldym. indi sheyle yerlere gatnashaysam diyjegimi bilyan...
bu seminarlar halkara ya-da dowletara bolsa-da turkmenche alyp barmaly. goy gerek adamyn ozu terjimechisini tutsunda dinlabersin.

agza

hoshowaz!
men GDA dowletlerin birinde bolanymda(orslaryn tasirinde bizden has hem kop boldylar) halkara seminara gatnasdym terjimeciler solaryn dillerine terjime etyardiler... yagny olaryn dilleri gyrada, kolegede galonokdy
Gosmaca: Turkmenlerin 3 gornus elipbisi bolupdyr(cesme:Edebiyat we sungat gazedi)munun yaly zatlar her millete miyesser edenok!?
Sol elipbinin biri saylanyp simwolika manyda ulanylmaly yagny howa/demiryol/denizyol/garayol menzillerinin, hassahanalaryn, we s.m edaralaryn atlary sol elipbide yazylmaly
pul birliginde tugrada ulanylmaly....

Eziz Turkmen

gaty gowy pikir eger edip bolsa. yone yamak kyn iş. edelin diymek bilen bolmaz. gaty kan adam agzybirlik bilen kan der dokse yuwas yuwasdan yaman gowy netije çykyp biler... öz payimiza düşyan goşandy goşars !

Achilles

bah, gowy mesele. yone turkmencheleshdirmeli diyip turkmencheleshdirsek kabir zatlary yaman gulkunc yagday bolyar kawagt. meselem,
samolyet-ucar bilen calysyldy. hawa samolyet sozunun hem manysy shol bolyar welin, bizde uje leksikologiyamyza giren sozi name etjek calsyp?? yagny bizde on ucar diyip soz barmydy??? yoook. shon ucin taze soz yasajak bolman, we bizin leksikologiyamyza giren sozlei bolshy yaly kabul etmeli. eger bizin leksikologoiyamyza giren sozleri kabul etmejek bolsak, onda "kitap" "dükan" .... sozlerinem cykaralyn. olaram turkmen sozi dal. arap-fars dilinden gelme.
haysy tarpdan seretjegine bagly...

ha birem neme sozi barm turklerin. "kötü" erbet manysyny beryar. turkmenchede bir soze menzeman duranok shu soz :)

murad-001

salam hormatly agzalar umuman orta atan düşünjelerniz erbet dal yöne mesele bu orta atylan düşünjani durmuşa ornaşdyrmak. her byr zadyn öz wagty sagady bardyr wagty geler hemme zat gül yaly bolar

merdanmr

15 years ago

ýokardaky agzalara minnetdarlyk bildirip, men hem käbir degişli ýazgylary şu ýere göçürmikçi. Başlaýyn:

1- ENE DIL MODADAN GAÇÝA (Kerim Gurbannepesow)

ENE DIL MODADAN GAÇÝA DIÝÝÄMIŇ?
Hiý, dilem modadan gaçar oguşýan?!
Geň görüp oturmaň, käbir pursatda,
Şolam mümkin eken. Howwa, bagyşlaň!

Ynha bir edara, kaşaň edara.
Uly ministrlik, edil köşk ýaly
Giräýen ýeriňde ajap kiosk bar
Ýüz dürli kitaply, gazet-žurnally.

Ir bilen şol jaýa sowulýan her gün
Dürli neşirler bar bäş materikden.
Bir gezek zeýrendi, kioskçy Wera
Türkmençe zat alýan, sanlyja türkmen
Käte-de wot Sen.

Iki ýüz işgäriň köpüsi türkmen
Žentilmen, intellgent, papkaly kişi
Emma şol papkalaň birtoparyndan
Türkmençe tapmak kyn dermanlyk üçin.

Howwa, Lenin dilin "Internasional
Dostlyk dili"-diýip, okaýar olar.
"Berekella", has köp okasyn olar,
Ýöne, eneň dilin kemsidýän bolsaň
Lenin nädip seniň bilen dost bolar?!

Döwrümiz üýtgedip-gurulýan döwür
Görk goşmaly ýurdumyzyň görküne.
Erk goşmaly adamlaryň erkine
Buýsanç, ynam paýlamaly her kime
Ýöne, eneň dilin bilmýän bolsaň
Kim ynanar gepiňe?!

Bir gezek uly bir ýygnakda boldum
Din - adada garşy, galyňa garşy.
Üýşüpdir eneler, gelinler-gyzlar
Kluba görk berýär, ýakalaň nagşy.

Ýygnakda raýkom wekili hem bar
Ahyry oňa-da berdiler gezek.
Birinji Sekretar, meselem Goçow
Açdy papkasyny, okady uzak.

"Kalym, perežitok, borotsýa nado!"
Okady üznüksiz, gepledi gurak
Iň soňundan bolsa käbir gyzlara
Atlaryny okap, gowşurdy baýrak.

"Gýuzel"-diýdi, Gözel diýmäge derek
"Dýondy"-diýdi, Döndi diýmäge derek
Doklad-a däl, öz adyna düşünmän
Zenanlar boluşdy elek-de - çelek.

Eneler aňk bolup gyzyna bakdy,
Gyzy hem aňk bolup seretdi enä...

Kim günäkär? Sorag berdim özüme
Hemem jogap berdim:
"Onda-da günä, mende-de günä bar,
Sende-de günä, hemme-de günä!"

Görýäs welin, şol döwürden bärem "şol günäni" halkymyz üsdünde göterip gelýän ekeni:((( Belki,,, mundan soňra ýuwaş-ýuwaş "şol günäden" agzybirlik edip, saplanmaga başlarys:)))

2- Tekketurkmeni diýlen we daşary ýurtda ýaşap, türkmen dilini untmajak bolýan bir türkmeniň açan mowzugyndan bir goşgy:

"gulak goýuň gardaşlar oýlanyň bu sözlere
türkmen dili galyp dur ýaş dolsun bu gözlere
täze – täze sözleri aýry dilden goşdular,
türkmen dilin, kiçeldip öz dilinden geçdiler.
şahyr diýip,goşduk biz goşgulary ýürekden,
emma ,onuň güýji ýok, birje dögüm çörekden.
ögretmeli ýaşlara, ene – ata öýünde,
ýöritmeklik bu dili şahyrlaryň buýunynda.
aty galdy çapgyda sazy galdy toýlarda,
galmasyn türkmen dili çölde galan öýlerde.
bir – ikini bilmese ýek – do, diýip sanaýar,
öz dilinden el çekip, aýry dile ýanaýar.
enesine, mamani diýr, papaň çagasy,
ejekesi, ämme diýr ämu boldy agasy.
daýzasy-da galmady öz paýynyň yzyndan,
daýzasy khale boldy artdyrypdyr, pozundan.
sallançyga, tap diýip suw ýerine ab diýip,
bir gapy ýapyk bolsa, baz ederin diýip açýar.
miweler gaçdy dilden bag-u-bostan diliňden

türkmen gyzlar , ýigitler parsça gürläp guwanýar!
pars dilini ulaldyp öz dilinden utanýar.!
parsyň dili milli dil sözlemegi süýjidir,
ene dilin unutmak türkmen dili iýiji-dir.
serhetden aşyp gitseň orusça girer diliňe,
türkmensähraň içinde parsça girer diliňe.
parslar bize dogandyr agyzalalyk bolmasyn,
türkmen dili namys-dyr namysymyz ölmesin.
türkmen sünnet-däbini hormat bilen saklaýlyň,
ylaýta-da dilini hor etmäni saklaýlyň.
„türkmen ogly“ utanmaz ene diliň sözüne
ene dilin bilmeýän gara çeksin ýüzüne"

Lideriň hem bu babatda açan Türkmen diline sarpa mowzugy şeýle gowy we göwnejaý ekeni. Şol ýerde Garabekewul atly agzamyz bir goşgy goýupdyr, onam goýaýyn:

“Topragym” (g.ezizow)

Seniň duzyňy iydim, nanyňy iýdim
Galplygam etmedim, Hudaýa şükür
Käte göge galdym, kä gökden indim
Emma hiç ýitmedim, Hudaýa şükür

Ilkinji sözümi senden başladym
Duzuňy syladym- ýalan ýazmadym
Diňe seniň gyşyň bilen gyşladym
Diňe seniň yazyň bilen yazladym.

Ýitirenmi seň goýnuňda ýitirdim
Tapanymam seň goýnuňda tapdym men
Sen bolaňsoň dünýä akyl ýetirdim
Onuň ähli peslik şatlygy bilen

hol gayanyn eteginde oturan,
bagyn deňesinden tabytly gecdim,
yene bir gun gokden sowulup duman,
shol bagyn düybinde al-sherap icdim,

nira gitse menin bilen boldun sen,
son seretsem oniki süňňüm ekenin,
calyshman dash yurduň gülleri bilen,
ayakda yz goyan senin tikeniň!!

minnetdarlyk sozi sada bolarmysh,
yllaryn ak bolsun uzaga gitsin,
baky uka basam bir gazaply gysh,
seň goynuňda yatmak miyesser etsin!!!

aslynda bu goshgyny kopiniz enceme gezek okansynyz, emma men her gezek turkmenistan hakynda, watan hakynda, turkmen ili hakynda
turkmncilikhakynda yatlanylanda ilki bilen shu goshgy aklyma gelyar......

aslynda turkmen dili hakynda gaty kan jedelleshmeler, yuze cykypdy....
emma netijesiz tamamlanyar her gezek hem...
munun sebabi hem turkmen halkymyzyn boyunegmezlik, tekepbirlik, gedemlik hsiyetleri.....
diyipdirler turkmen halky u/n "her kellede han otyr"............
garabekewul

Feya

dil barada teswirlere yazypdym:

Ene Dilin

Dilin, ene dilin yarmasa dilin,
Ol dilden dil bolmaz shuny hem bilin.
Sayramaz hich bilbil guncha gormese,
Gelin guncha gule shat bolup gulun.

Elingden gelayse ene dilingi,
Suw berip, sakla sen guncha gulungi.
Gujuryng, gayratyng bolaysa eger,
Sowmagyl gozungden gozel ilingi.

...
...

"Aslsyn danen kapyr!" diyilishi yaly,
her yagdayda Turkmen dili gurlaling.
Bilelikde dostlar "Serhosh" boluban,
Lay basan cheshmani gazyp durlalyng.

ozum yazamok, Tagy... oydyan yalnyshmasam.

dereksiz

hazir tkmstanda tas kop kishi oz dilimizde dalde ruscha gepleshyalera name un.....elbetde ene dilinden bashga dil bilmek gaty gowy emma oz ene dilini bilmezlik, gowy dal.....nesip bolsa hemme zat duzeler ,dilimizem oser , yurdumyzam....

Dil meselesini dowam edip;