Täze gözlegiň netijesine görä, aýdan-aýa ýaşamak adamyň akyl ukybyny peseldýär. Dört ýyl bäri alymlar işsizligiň we agyr maliýe kynçylyklarynyň adamlaryň akyl ukyplaryna nähili täsir edýändigini öwrendiler. “Amaly psihologiýa” inurnalynda çap edilen gözlegler uzak wagtlap ykdysady şertlerde ýaşamagyň IQ derejesiniň ep-esli peselmegine sebäp bolýandygyny görkezdi.

Synaga gatnaşanlary synlamagyň barşynda alymlar durmuşyň kyn ýagdaýynyň adamda garyplyk mentalitetiniň döremegine eltýändigini anykladylar. Güni görmek üçin yzygiderli gural gözlemek döredijilik we seljeriş ukyplaryndan geçmeýär, köp manysyz we ýalňyş kararlara-da sebäp bolýar.

“Garyplyk adamyň IQ-den 13-14 bal alýar. Şuňa meňzeş täsir ýiti ukusyzlyk we alkogolizm ýagdaýynda ýüze çykýar. Özüňizi garyp adamyň köwşüne salyň. Iň ýönekeý zerurlyklary kanagatlandyrmak üçin gün-günden köp energiýa sarp etmeli. Hemişelik stresde ýaşaýarsyňyz, ünssiz we gaharly bolýarsyňyz. Bu beýniniň işlemegi üçin amatly şert däl "-diýip, bu gözleglere gatnaşan Prinstonly psiholog Eldor Şerif aýtdy.

Garyplyk adamy gysga göz bilen görýär, bu bolsa kyn ýagdaýdan çykmak mümkinçiliginiň hasam azalýandygyny aňladýar. Ynsan, beýleki tarapdan, bu pes dünýäde ebedi ýaşamak howpy astyndadyr.

Ejiz adama nädip kömek edip bolar? Käbir maliýeleşdirijiler şertsiz girdeji usulyny ulanyp, ýagdaýy gowulaşdyryp bolar diýip hasaplaýarlar. Birnäçe ýurt, esasanam Kanada we Finlýandiýa şertsiz girdeji usulyny girizip başlady.

By; Arslan Alayew

Edebiýat, Arslanalayew tarapyndan 3 years ago
Teswir ýazmak üçin Içeri gir