SÖÝGINIŇ DARTYŞ GÜÝJI 1. Yşk Seni gözlemedik ýerim galmady, Maşrykdan agtaryp, magrypdan çykdym. Hyýalymda elwan yaglyk galgady, Käkilli gözeliň göwnini ýykdym. Çagalykdan maňa höwrügen gyzyň, Owadan ýüregniň yhlasy bardy. Oň ýanyndan terse öwürlen yzym, Sergezdan durmuşa alyp barýardy. At çapdyryp geçdim içinden düzleň, Köse deýin köweklendim, köwlendim. Soňam agraslanyp, sen hakda düzlen, Dessanlary bölek-bölek öwrendim. Serim duman içre oýa batyrdym, Ýagty umyt bilen daňy atyrdym. Seniň yşgyň pikirini kän eden, Şu kelläm ýarylyp barýar nämeden? Sen--gijeler düýşlerimden idelen, Gündizler güneşden soradym seni. Didaryňy gormese-de didelem, Göwni sowuklardan goradym seni. Sen taýy ýeldirgäp ýüwüren, öwsen-- Şemalyň yzyna düşüp geldim men. Söýgimiň päkligi--jadyly göwher, Yhlasym boyunça gara ýeldim men. Ýüregim aýamda, kalbym tas aýna, Söze şöhle saçar döwüler sözden. Meni bir öňýeten jalatay saýma, Maksadym belentdir, matlabym çözlen. Ýakma meni, gümmezleriň güjeňläp, Ysgynym ýok, huzuryňa barmaga. Sözlem agzasy dal sözleri jemläp, Merdiwan ýasaýyn göge galmaga. Çünki, başarmadym men sensiz ýaşap, Natuwanym, nowjuwanym, ezizim. Perileň soltany, düşsene aşak! Ýa ýanyňa alyp barsyn keniziň. Ýa kermi sen, ilmez gulagňa zaňlar, Ýa arkaňda howandaryň--döw barmy?! Söýgi sözlerine bal gatyp zaňňar, Tarypyňy menden artyk öwýärmi?! Sensiz kim bolaýyn, nirä gideýin, Çekseň, süýnüp ýatan sozma dälmi men?! Gargasaň, gataryn gara daş deýin, Soňam pytrap gitjek tozga dälmi men?! 2.Nurana gijeler Süýt deý ak gijeler, aýly gijeler, Men sizi henizem unudyp bilmän. Hyýal deý täsirden özüme gelmän, Ýumşak gussa, çekip ýörün nejeler. Nowruzyň ahyry, ýazyň başynda, Töwerek-daşlary gül büräp durdy. Ýyldyzlar owadan Aýyň daşynda, Kenizlere meňzäp sülmüräp durdy. Çola ýodajykda bir gizlin syr bar, Gara baglar oýa çümüpdir hasam. Göýä ýassyn namaz parzyn okaýar, Çök düşüp oturan hol gara daşam. Bir gudratly beýik güýje garylyp, Serişdeler maňa gaýdýan ýalydy. Köňlümde şatlygy oýaryp barlyk, Perişdeler aýdym aýdýan ýalydy. Ýanymdan barýarsyň göwnimiň beslän, Intizar ýüregmiň agtaran ýary. Men gürrüň berýärin yzyny kesmän, Sähelçe säginsem, öläýjek ýaly. Joşup-joşup, goşgy hakda gürleýän, Diýýän oňa:"Ýüregimiň soltany". Gerek däl, men beýle ömür sürmeýän, Arwahlaryň el çarpyşyp goldany. Sen meni diňleýäň, şeýle bir ümsüm, Arasynda tisginýäňem sözlerme. Meni oda salýa üşükli ünsüň, Jadyly nur saçyp ala gözlerňe. Seň şadyýan garaýşyňa taýyn men, Getirmäge şapagyna daňdanyň. Arzuwlardan gözläp, tapan taýym sen, Dabarasy daglar aşan Dagdanym! Men gürrüň berýärin yzyny kesmän, Garybyň gul bolup satylşy hakda. Wepaly magşugyň hiç yza tesmän, Aşygna goşulyp-gatylşy hakda. Halkyň isleginden kemala gelen, Adaty däl gözelligin dünýäniň. Wasp edýän erteki, dessanlar bilen, Bile ýaşap gamlanýanyň-gülýäniň. Bagt dälmi, ezizim, bar zada degýän, Elbetde, bulara düşünmek gerek. Seret, ikimize başyny egýär, Şemala goşulyp, mähriban derek. "Men özümi juda bagtly duýýaryn!" Bu sözleri sen pyşyrdap aýdypdyň. Aýan edip menem şoňa uýýanym, Yzyma guş bolup uçup gaýdypdym. Nurana gijeler, taýly gijeler, Men sizi henizem unudyp bilmän. Jadyly jepadan özüme gelmän, Ýumşak gussa çekip ýörün nejeler. 3.Güneş Meniň söýgim aýdym ýaly aýdyňdy, Nädip oňa düşünmediň Dagdanym?! Ýa-da meni bir keseki saýdyňmy, Tylla gaşym, mähek daşym, magdanym?! Menem seni ýatdan çykarjak bolup, Kenaryma sygman çyrpynyp gezdim. Päkisi awuly, nurbaty ýoluk, Arman gaýçysynda gyrkylyp gezdim. Agtaryp tapmadyk tärim galmady, Sataşjakdym saňa meňzeş güneşe. Gözýetimde gyzyl yaglyk galgady, Gök meýdanda gabat geldim Eneşe. Ýene ýüregime düşüpdir dowul, Ony saklan beýawana döneýin. Yssylasa-saýa, üşese-howur, Ýagyş ýagsa, saýawana döneýin. Öýleneýin, öý bolaýyn oň bilen, Bag ekeýin özi deýin jennetiň. Perişdeler aýlananda daň bilen, Ikimiziň rysgymyzy kemmesin. Dogrusy, kämahal tolgunup ýürek, Agyr oýa batmagymam ähtimal. Sen şonda çydarsyň, çydarsyň gerek, Hiç zat hakda soramazdan mähriban?! Söz berýän, şol pursat ýalňyz bolaryn, Ýa giderin aňyrsyna meýdanyň. Islendik günäni boýun alaryn, Öwezine seniň üçin peýdanyň. Seniň düşünmeýän zatlaryň hakda, Gürrüň bermezlige çäre tapylar. Iki sany sygyr saklarys, hatda, Atymyzam kişňäp durar gapyda. Öýümiziň gapdalyndan ýol geçer, Ýolagçylar gawun iýer, çal içer. Çagalar keýpden çykarlar ösgün, Ösümlikleň çeýnäp terje kösügin. Ýaşap ýadamarsyň, söýüp irmersiň, Gidersiň toý bolsa, ýa bolsa geňeş. Şonda nädip gözlerime ilmersiň, Gözel gelinlerden saýlanyp, Eneş?! "Senden gaýry del gözlerde bolmaryn" Muny seniň şirin dilleriň aýtdy. Diýdim menem:"Ýaprak ýaly solmaryn" Ýaňagymdan gözýaş syrygyp gaýtdy. 4.Güneş Dagdan oba düşdi, Eneş şähere, Maňlaýlary açyk, bagty çüwsünler. Bu ýerlerde saklanmazdan sähelem, Men söýgimi düwünçege düwdüm-de, Köňül sandygynda ýygşyryp mäkäm, Howalanyp, howlap asmana galdym. Ýa Zeminiň jemendesi dälmikäm, Dodaklarym ýaryk-ýaryk, garaldym. Bakýan gökden gasyn-gasyn topraga, Gözüm düşýär jübüt-jübüt topbaga. Söýgi sallançagnyň mähirden bagy, Üwreýär Zemini agşamyň çagy. Men söýgime hiç haçanam garşy däl, Yşgym meni gazap bilen darasa-- Darasyn, oýlanýan uçup barşyma, Söýgi känlerini açmak barada. Kärhana açmaga maýa gerek kän, Girdeji, çykdajy hasap bolmaly. Ýöne söýgisinden zaýa ýürek kän, Awuly ýürekleň derdin almaly. Meniň bilen uçup barýar guwlaram, Bilýän, toprak olara-da Watandyr. Gök otlaryň arasynda duwlanan, Höwürtgede ýumurtgalar ýatandyr. Söýgi näme? Ýeriň dartyş güýjimi, Ýa janyma otlar salan alawmy?! Söýgi--nika suwy deýin süýjimi, Neşteri bar--ýyldyrymmy, ýalawmy?! Gaty kän oýlandym ýeňsämi gaşap, Söýgiň gudratyna boldum bendiwan. Kä belende galdym, kä düşdüm aşak, Ýogsa, ýaşajakdym il deý endigan. Ýa dowzahyň sazymyka, janlarym? Garrylaňam ökjeleri ýeňleýä. Ömür ýigrenmerin, ömür ganmaryn, Onuň güýjün hiç bir gudrat ýeňmeýä. Ol meni öldürip, ýene täzeden Ýaşyl ýaşaýyşa goşup goýberýär. Söýgi seniň dartyş güýjiň nämeden-- Gudrat alyp dereklere boý berýär? Söýgi--Biribaryň ilkinji sözi, Joşa geldi ýürekleri arylaň. Söýgi meseläni ýerinde çözüp, Jandan ozal palçygyma garylan. Nur saçyp pikrimiň bulam-bujurna, Men uçup barýaryn, uçup barýaryn. Hem kiçijik, hem darajyk gujagma-- Oklanan Zemini guçup barýaryn. ***Dagdan--gyzyň ady Şahyr-Ilmet Gurban