Google (Powest) #2-3.
Rahman Zülfikarow.
Bellik: Ikinji we üçünji bölümleri şu blogda yzygyderlikde goýdum.
2-nji bölüm
Jahangir alagaraňky bir ýerde gözlerini açdy. Daş töwerekden ýakymly bir zadyň ysy gelýärdi. Ol giň bir otagda-dy, ol otagyň diwarlary görnenokdy, diwarlar tümlikde bir ýerde gizlenipdi. Jahangiriň gulagyna skripkaň owazy eşdildi. Kimdir biri howlukman skripka çalýardy. Ses öňden bir ýerden gelýärdi. Öňde bir ýerde dogrydanam kimdir biri bardy. Eger Jahangiriň göwnüne bolmasa, erkek sesli biri pessaý ses bilen ony çagyrýardy. Jahangir howlukman öňe ýöredi, oň gözleri entek alagaraňka öwrenşmändi. Skripaň sesi Jahangira ýol görkezji boldy, şol sese tarap ol howlukman ýöredi. Birden Jahangir saklandy, sebäbi skripkaň sesi kesildi, bolmasa Jahangir eýýäm golaý gelipdi. Skripka çalýan adam eline bir bölek ot alyp daş töwerekde şemleri ýakyp başlady. Ol adam ýaşajyk we owadan gyz bolup çykdy, diňe daş töwerek azda kände ýagtylansoň, Jahangir oňa göz ýetirdi. Ol gyz jemi 6 sany uly şem ýakdy. Ol şemler bu uly otagyň, diňe azajyk bölegini yşyklandyrmaga ýetýärdi. Ýöne şol bölek hem ýeterlik boldy. Jahangir gözlerine ynanman doňňara daşa öwrüldi. Şemleri ýakan gyzda hiç hili geýim ýokdy, ol gyz ýalaňaçdy. Gyzyň gapdalynda iki sany uly pişik bardy. Ol pişikleriň biri barsdy, ikinji bolsa geçigaplaňdy. Jahangir anyklap bilmedi, ol diňe çaklady. Şemleri ýakyp bolup gyz ýene skripkany eline aldy we haýaljak bir saz çalyp başlady. Gyzyň hereketleri bir tüýsli geňdi, hamala ol gyz tümiň içinde doly görmeýän ýalydy, ol gyz skripkaň duran stolyny elli bilen gözläp tapdy. Gyzdan başga bu ýagtylygyň bölejiginde ýene bir bardy, şol hem Jahangiri diýseň geň galdyrdy. Uly kresloda äpet bir adam otyrdy, ol adamyň bilinden ýokarsy ýalaňaçdy. Ol adam alagaraňkyda örän owadan bolup görünýärdi. Ol adamyň gara buýur buýur saçlary bardy. Ol adamyň gözleri garaňkyda doly görünmesede Jahangir bilýärdi, ol adam şu wagt oň özine seredip durdy.
—Dyza çök, —ol adam buýruk berdi
Jahangir hiç hili oýlanşyksyz dyzä çökdi. Ol adam kim bolsada Jahangiriň gürleýän dilinde gürleýärdi, özem şeýle arrasa gürleýärdi. Hamala dogulyp şo dilde gürläp ýören ýalydy. Jahangir dyza çökeninden soň skripkaň sazy hem üýtgedi. Gyz eýýäm başga bir saz çalýardy. Iki sany uly pişik bolsa Jahangiriň ýanyna golaýlap ony ysgap başladylar. Jahangiriň göwnüne bu iki pişik häzir oňa topulaýjak ýalydy. Emma beýle bolmady, bi iki pişik az salym pyrlanyp, Jahangirdan daşlaşdylar we skripka çalyp duran gyzyň ýanyna bardylar. Bu iki sany pişikden üýtgeşik bir ýabany ys gelýärdi.
—Seň adyň näme, sen kimleriň maşgalasynda bolarsyň? —Äpet adam sorag berdi.
—Adym Jahangir, —Jahangir sandyraýan ses bilen jogap ýerdi. —Kakamyň ady Ysmaýyl, ejemiň ady Merýem. —Jahangir göziniň gyýtagy bilen äpet adama we soňundan iki sany pişige seretdi.
—Jahangir diýsene? Sen öz adyň näme aňladýanyny bilýäňmi? —Äpet dowam etdi.
Jahangir hiç zat jogap bermedi, ol özini oňaýsyz duýýardy, ol entek beýle ýagdaýa hiç wagt düşüp görmändi. Ol bar zatdan gorkýärdy. Daş töwerekdäki iki sany uly pişikden, bu äpet adamdan we skripkaçy ýalaňaç gyzdan. Hemme zatdan beter ony skripkaçy gyz gorkyzýardy, sebäbi ala garaňkyda çala görünsede, bu gyzyň gözleriniň garasy ýokdy. Bu gyzyň gözleri tutuşlygyna akdy. Bu gyz dogabitdi kör bolmagy ähtimaldy?
—Jahan diýmek dowzagy aňladýar, gir diýmegem seň öziň gowy bilýäň, —äpet adam ýylgyryp dowam etdi. —"Dowzaga gir" seň çyn adyň, elbetde sen dawwa edip bilersiň, Jahan sözi älemjahany aňladýar diýip, ýöne oňa garşy hem sözler bar. Mysal üçin dowzahyň başgaça ady Jähennem. Jahan bilen Jähennem ýöne ýere meňzeş sözler däl. Meňzeş eşdilýän sözleriň manysy hem meňzeş bolýar.
Bu sözleriň bary skripkaň sazy bilen bilelikde owadan aýdym ýaly bolup eşdildi. Jahangir öz gulaklaryna ynanmady. Hamala bu ägirt bilen bu kör gyz, bar zady öňünden öwrenip goýan ýaly?
—Sen näme üçin meň adymy soraňok? –Äpet adam Jahangira ýüzlendi. —Seň gaşyňda kimiň duranyny bilesiň gelenokmy?
Şeýle sözler bilen äpet adam ýerinden dikeldi. Ol adamyň boýy 3 metra golaýdy. Ol adamy tutuş boýyna ýagtyltmaga 6 sany şemiň güýji ýetenokdy. Adamyň kellese tümlikde gizlenipdi.
—Men siziň kimdigiňizi bilýän, —Jahangir sandyraý ses bilen jogap berdi. —Siz halasgär.
—Halasgär? —Äpet adam geň galdy we Jahangira tarap golaýlady.
Jahangiriň ýüregi çalt çaltdan urup başlady. Näme diýseňem kör skripkaçy gyz bilen boýy 3 metra ýetip duran adamy günde görüp duraňok. Üst-üstine iki sany pişigiňki näme diýsene?
—Ýöne sen meni halasgär hasap edeňok, şeýle dälmi Jahangir? —Äpet adam dowam etdi. —Sen tutuş süňňüň bilen ateist. Seň ähli pikirleriň maňa aýan. Emma zyýany ýok, men seň bar günäleriňi geçdim. Geçmişde men pygamberleriň baryny ateistlaryň içinden saýlaýardym. Ateistlar bilen düşünşme aňsat. Bilýäňmi Jahangir Pygamberler öz Hudaýyny ilkinji gezek görende ilki bilen menden näme soraýardylar?
Jahangir hiç zat jogap berenokdy, oň jogap bermäge dili aýlananokdy. Äpet adam bolsa eýýäm oň ýeňsesine geçipdi we tümlikde tutuşlaýyn gizlenipdi.
—Meň Pygamber diýip saýlan adamlarmyň bary menden ilki bilen subutnama soraýardylar. Olar meň çyndanam Hudaýdygymy subut etmekligimi isleýärdiler. Onsoň ateist adama iň gowy subutnama näme bolup biler? Jahangir sen nähili pikir edýäň?
Äpet adam çep tarapdan peýda boldy we ýene baryp öz tagtyna çökdi.
—Hamala adamlara meň äpet sypatym eýýäm subutnama däl ýaly? Sen meň sypatymy nähili görýäň Jahangir?
—Siziň sypatyňyz beýik, —Jahangir zordan dil açdy. —Ýöne siz meni bagyşlaň, men sizi Hudaý hasap edemok. Men ateist.
Bu sözler üçin hiç bir erbetligiň bolmajagyny Jahangir bilýärdi. Ony keýpine emçeme gün aýap saklamadylar. Ruhy ýagdaýy peselmez ýaly aşagyna gyz hem ýazdylar. Bu hezzet hormatyň hökman bir sebäbi bolmalydy. Ony özine Hudaý diýýän äpet adamyň öňüne getirip goýdylar. Ol adam Jahangirden bir zatlar isleýärdi. Oň näme isleýäni barada Jahangir häliden bäri durman pikir edýärdi.
—Seň şübhelenýäniň düşnikli Jahangir. Men entek saňa hiç hili subutnama görkezmedim. Bilýäňmi geçmişdäki Pygamberler menden nähili subutnama soradylar? Olar maňa ölüni direldip görkez diýdiler. Ählisi, ýekeme ýeke diňe şol zady soradylar. Ölini direltmek. Men häzir saňa öz gudratymy görkezjek, ýöne şondan soň hem meň kimdigim barada şübhelenseň, men saňa öz gazabymy görkezerin.
Äpet adam sözlerini tamamlandan soň otagyň ýokarsyndan bir ýerden iki sany ýagtylyk peýda boldy. Ol iki ýalgtylyk haýaljakdan aşaklap başlady. Bu giň otag Jahangirip çaklaýşyndan has giň bolup çykdy. Bu ýer aslyýetinde otag bolsa diýsene? Bu ýer öz giňligi bilen uly gowagy ýatladýardy. Iki bölek ýagtylyk gözleriňi gamaşdyryp barýardy. Ýagtylyk peýda bolany bäri skripkaň sesi ýene kesildi. Iň soňynda bu iki ýagtylyk ýere golaýlap saklandylar.
—Gowja seret Jahangir, men häzir saňa iň beýik gudratlarymyň birini görkezjek. —Äpet adam ýylgyryp gürledi.
Iki sany ýagtylygyň nämedigini düşüner ýaly däldi, ýene belli bir pursada çenli. Soň bu iki sany ýagtylygyň bar öwüşgini birden peseldi we bu iki ýagtylyk ýaş oglan bilen ýaş gyza öwrüldi. Bu iki jübit aňarsy görünýän ruhlary ýadyňa salýardy.
—Jahangir oglum, —Iki sany ýagtylygyň erkegi seslendi. Ol erkek sypaty boýunça Jahangira örän meňzeşdi. Ýöne Jahangirdan ýaş görünýärdi.
—Jahangir balam, —bu sözleri aýal sypatdaky ýagtylyk aýtdy. Ol bolsa Jahangiriň ejesidi. Bu aýaly ýogalmazdan öň, durmuş gowja garradypdy, bu wagt bolsa bu aýal ýaşdy we owadandy.
Bolýan zatlary görüp Jahangiriň agzy açyldy. Ol näme diýjegini bilmedi. Oň kellesinde her tüýsli pikirler möwüç urýardy.
—Kaka, —Jahangir haýaljakdan gürledi.
Ol kakasyny hiç wagt görmändi. Has dogrysy diňe suratlarda görüpdi. Şu wagt oň kakasy oň özünden has ýaş görünýärdi.
—Biz senden nägile oglum, —Jahangiriň kakasy seslendi. —Sen hak Hudaýa ynanaňok, —ejesi oň üstine goşdy. —Hana biziň Hudaýymyz, —Kakasy tagytda otyran äpet adamy görkezdi. Oňa ynanmazlyk iň günä iş.
—Meni bagyşlaň, men şonda-da size ynanamok, —Jahangir äpet adama ýüzlendi. —Men kesir bolup görnesim gelemok, ýöne siz maňa öz wagtyňyzy biderk sarp edýän bolaýmasaňyz? Bu iki sany şöhle, meň ejem bilen kakama mezesede bular hakyky ruhlar dalmikä diýýän? Bular ýöne bir ösen tehnalogiýaň önümleri bolaýmasa? Gizlin otaglaryň birinde bolsa, iki sany diktor meň ejem bilen kakama ses berýär.
Jahangir bu sözleri aýtsada soňunda boljak zatlardan gorkdy.
—Men saňa düşünýän Jahangir, seň ýüregiň kapyryň ýüregi, saňa bar zadyň subutnamsy gerek. Bolýa, men seň bilen deň bolmaýyn. Öz ejeň bilen kakaňdan subutnamalary sora. Diňe olaryň biläýjek zadyny sora. Men saňa garaşyk ederin, sen hakykata ýetinçäň garaşaryn.
—Siz haçan we nirede duşuşdyňyz? —Jahangir hamala köpden bäri garaşyp duran ýaly sorady.
Iki sany ýagtylyk öz dogmalaryna gaharly ýüz bilen seredip oň soragyna dogry jogap berdiler.
—Kakam maňa hakykatda başga at dakjak eken, ýöne şu wagtky adymy dakmaly bolupdyr. Şol at haýsy at? —Jahangir ýene sorag berdi.
—Men saňa Meredaman ady dakjak boldym, öz atamyň adyny, ýöne saňa başga at dakanymyz üçin seň oglyňa dakarys diýip goýdyk.
Jahangiriň soragyna oň kakasynyň ruhy jogap berdi.
—Sen ýogalaýmakaň maňa iň soňky aýdan sözleriňi aýt, —Jahangir ejesiniň ruhyna ýüzlendi. —Şol wagt ikimizden başga adam ýokdy, biri diňledi diýer ýaly däl. —Jahangir ejesiniň ruhyna ýüzlenip sorady.
Ejesi hem dogry jogap berdi: —Men birden ýogalaýsam Güliň iň körpe gyzyna öýlengin diýdim.
Jahangir dogry jogaplary eşideninden soň gözlerini ýaşdan doldyryp Äpet adamyň aýaklaryna ýykylyp, toba geläýjek ýalydy. Ýöne ol beýle etmäge howluganokdy. Jahangir örän geň oglandy.
—Men pikirlenmek üçin bir gün wagyt sorap bilerinmi? —Jahangir äpet adama ýüzlendi.
—Sen entegem şübheleýäňmi? —Men saňa bir gün däl, men saňa pikirlenmäge bakylyk bererin, ýöne dowzahda. Saňa şeýle netije nähili ýaraýar? Adamlar azdy, öz Hudaýlaryny unytdy diýip, men Zemine düşdim. Şondada meň ýüzüme seredip "sen ýok" diýip bilýärler. Öz ene atasyny direldip görkezseňem ynananoklar. Sen ýaly ýolyny urdyranlar üçin iň soňynda ýeri tutuşlygyna harap etmeli bolýar, sen şony bilýäňmi?
—Meni bagyşlaň, men ömrüme ateis bolup geçdim, men bir minutda başga tarapa öwrülip bilemok. Men gören eşiden zatlarymyň baryny siňdirmeli. Men ertir öz jogabymy aýdaryn. Ondan soň meň bilen näme etseňiz edäýiň.
Jahangiriň sözlerinden soň äpet adam ellerini çarpdy we daş töwerekde bar zat tümlige gaplandy. Şemler bilen iki sany ýagtylyk bir bada söndi. Daş töwrekde hiç zat görnenokdy, diňe iki sany jübit gözjagazlar ýanýardy. Bu iki sany uly pişikleriň gözleridi.
3-nji bölüm.
Jahangiri ýagty bir otaga saldylar we ony naharladylar. Ol otagda hammam hem bardy. Jahangir suwa düşüp geýimlerini çalşyp arkaýynlaşdy. Indi pikirlenmek üçin wagt ertire çenli bardy. Ýöne näçe pikirlensede Jahangir Hudaýyň bardygyna ynanyp biljek däldi. Aslyýetinde beýle zatlar bir güniň içinde kabul edilenokdy. Beýle zatlary ýuwaş ýuwaşdan, ýyllaryň dowamynda kabul edilýärdi. Hawa, bu iki sany ruh bar soraga dogry jogap beripdi. Eger bu iki ruhy ýasama diýip kabul edeňde, olaryň bilýän zadyny hiç kim bilip biljek däldi. Elbetde aýratyn alynan birje adamyň yzyndan duşman yzarlasa yzarlabam bilerdi. Ýöne Jahangir ýönekeý adamdy, ony duşman hiç wagt yzarlap ýörmezdi. Bolýan zatlary ýene bir zat düşündirip biljekdi, Jahangir äpet bilen duşuşmaka ony gepnozladylar we oň ejesi we kakasy barada bar zady sorap bildiler. Eger şeýle bolanda-da oň ejesiniň we kakasynyň sypaty barada habary bular nireden aldylar? Jahangiriň ýatlamalaryndanmy? Eger şeýle bolaýanda-da Jahangir öz kakasyny hiç wagt görmändi. Jahangir 4 ýaşynda wagty ol adam ýogalypdy.
Jahangir epesli wagtlap ýatyp bilmän oýlandy. Subutnamalaryň barsy oňa garşydy. Ol şol äpediň Hudaýgyna hökman ynanaýmalydy. Ýöne ýüregiň iň garaňky ýerinden gelýän ejizje ses, bar zadyň ýalandygyny nygtaýardy. Ol äpet näme diýseňem Hudaýa meňzänokdy. Ol äpet örän akylly adamdy. Ýöne ol adam nädip diňe iki sany adamyň bilýän zadyny bilmegi başardy? Iň esasy sorag şoldy. Jahangir öz pikirlerine batyp ýatyp bilmedi. Bir ýerlerden Gül diýilýän aýalyň körpe gyzy ýada düşdi. Jahangiriň ejesi şol gyzy hiç haçan halanokdy, ýöne ölmezinden öň näme üçindir şony al diýipdi. Güliň körpe gyzy dogumly gyzdy, Jahangir bolsa gowşak oglandy, belki oglumy durmuşda süýrär diýip oň ejesi şeýle wesýet edip gidendir? Jahangir eýýäm 10-12 sagatlap pikir edýärdi. Iň soňynda Jahangir uka gitdi we şol ýerde öz pikirlenmesini dowam etdi.
Ertesi gün Jahangir bir tüýsli keýpde oýandy. Ol hamala soragyň jogabyny tapan ýalydy. Jogap Jahangiriň düýşine giripdi. Eger Jahangir ýalňyşmasa oňa jobagy düşünde oň kakasy aýdypdy. Jahangir jeýpi kök ýagdaýda geýinmäge başlady, ol eýýäm neme diýmelidigini bilýärdi. Ol eýýäm äpet bilen duşuşmaga howlukýardy. Eger äpet oň bilen duşuşsa diýsene? Onsoňam äpet ondan näme isleýänini aýtmandy. Ol Pygamber diýipdi, subutnamalar diýipdi, ýöne anyk hiç zat aýtmandy. Eger Jahangir ýalňyşmaýan bolsa äpet Jahangirdan Pygamber etjek bolýardy. Ýöne ony Pygamber edip bolanyndan soň, ony näme etjek bolýar? Ine iň esasy sorag.
Eýýäm 24 sagat geçen bolmaly, sebäbi Jahangiriň yzyndan geldiler, özem iki sany lukman geldi we Jahangira sanjym etdiler. Jahangir edil pagtadan ýasalan ýaly ýumşady, ýere ýykylyp oka gitdi. Ony näme üçindir şeýle geň usul bilen äpediň ýanyna saljak bolýardylar? Jahangir ýene düýnki oýanan ýerinde oýandy. Gowaga meňzeş tüm ýerde. Bu gezek Jahangiri skripkaň sesi oýardy, bu gezek kör gyz, şadyýanrak bir zatlar çalýardy. Jahangir ýylgyryp ýerinden turdy we saza tarap ýöredi. Bar zat edil düňki ýalydy. 6 sany şem ýanyp durdy, kör gyz bir zatlar çalýardy, äpet Hudaý bolsa öz oturgujynda otyrdy. Diňe düýnki iki sany uly pişik ýokdy.
—Jahangir meň ýanyma gel, —äpet adam ony çagyrdy.
Jahangir çalt çalt ýöräp ol adamyň ýanyna bardy. Jahangir indi näme üçindir gorkanokdy, ol gizlin bir syry bilýän ýalydy.
—Myhmansöýerligiňiz üçin sag boluň, —Jahangir äpet adamyň ýanyna golaýlap gürrüňe başlady. —Siz inde uzaga çekdirmän men ykbalymy çözseňiz men sizden hoşal bolardym.
—Seň ykbalyň öz Hudaýyňa gulluk etmek. Men seni öz Pygamberim etjek we yzyňa göýberjek. Sen yzyňa baryp ýoluny urdyran ýaranlaryňa aýt. Goý olar hak Hudaýyň kimdigini bilsinler. Ýaraglaryny taşlap toba gelsinler. Onsoň men olaryň günälerini geçmegim ahtymal? Olara gören zatlaryň barada gürrüň ber, meň gudratym barada gürrüň ber.
Äpet adam entegem gürlärdi welin, ýöne Jahangir oň gepini böldi.
—Bagyşlaň, men entegem size ynanamok. Siz Hudaý däl. Dogry siz adaty adam hem däl, ýöne siz hiç hili Hudaý däl.
—O nähili ynanaňok? O nähili men Hudaý däl? Sen diýmek öz eneň bilen ataňa-da ynanaňokda? Men häzir olaryň ruhyny dowzagyň odyna ýakaryn, sen bolsa bar zady daşyndan synlada otyr, onsoň göreris seň nähili ynanmaýşyňy? Sen ýaly kapyr çagany ýetişdiren ene bilen ata diňe dowzaha mynasypdyr.
Äpediň şol sözlerinden soň gapdalda bir ýerde oduň şekili peýda boldy. Yz ýanynda ol odyň içinde iki sany adamyň şekili peýda boldy. Ol iki sany adam odyň içinde elenýärdiler, olar çyndanam oda ýanýan ýalydylar. Soň ýuwaş ýuwaşdan ol adamlaryň sesleri eşidilip başlady. Ilki başda sesler pessaýdy, soň ýuwaş ýuwaşdan beýgeldi. Ol iki sany kösenýän şekil, Jahangiriň ejesi bilen kakasynyň şekilidi. Olar elhenç gygyrýardylar, olaryň ahynalyny diňläp durar ýaly däldi. Görünýän şekil diýseň hakykata ýakyndy. Şekilleriň biri Jahangiriň adyny tutup gygyrdy. Ol Jahangiriň ejesidi. Soň Jahangiriň kakasy Hudaýyň adyny tutup bir iki gezek elhenç ses bilen gygyrdy. Jahangir bolsa çala ýylgyryp bolýan zatlary sunlap durdy. Näme üçindir bu oglana dowzah täsir edenokdy.
—Indi näme aýdarsyň Jahangir? Seň eneň ataň düýnjigem Jenetdediler, indi olar sen dogry ýola düşünçäň dowzahda ýanarlar.
—"Google", —Jahangir ýylgyryp jogap berdi. Ol başga hiç zat aýtmady.
—Näme diýýäň? —Äpet adamyň gözleri üýtgedi. Skripka çalýan gyz elinden skripkasyny gaçyrdy. —Sen näme diýýäň haramzada? —Äpet adam gaharlandy.
—Men "Google" diýän, Jahangir gaýtalady. Men seň bar syryň üstini açdym. —Sen Hudaý däl, emma sen adaty adam hem däl. Aslyýetinde hiç hili Hudaý ýok.
Äpet adam oýa batdy, oň gözleri hamala çaşaran ýaly boldy.
—Hudaý ýok, sen dogry aýdýaň, ýöne sen nädip bar zadyň anygyna ýetdiň? —Äpet adam iň soňynda sorady.
—Men oýlandym, men soňyna çenli öz pikirimde galdym.
—Eger özüň oýlanyp bar zadyň anygyna ýeten bolsaň diýmek sen akylly oglan. Maňa sen ýaly akylly adamlar gerek.
Äpediň sözlerini eşidip Jahangir öňküsinden beter arkaýynlaşdy. Ol indi ylgap baryp kör skripkaçy gyzy öpesi gelýärdi, ol gyz ala garaňkyda şeýle owadan bolup görünýärdi.
Google şereketi informasyýa toplamakda dünýäde iň birinji ýerde barýardy. 3-nji jahan urşy başlaýmaka Google şereketi ýer ýüzüniň bar adamlary barada indormasyýa ýygnap ýetişdi. Google biziň telefonlarymyza "android OS" bolup geçeli bäri, ol şereketiň mümkinçilikleri müň esse artdy. El telefonlary 3-nji Jahan urşunyň 3-4 ýyly geçeninden soň ähli ýerde ýatyryldy, ýöne eýýäm giçdi. Diňe bar zady öňden görüji Hytaý respublikasa, Google atly ýuwdarhany öz içine göýbermedi. Hytaý googlyň edýän işinden habarlydy. Google şerekete her bir adam barada informasyýa aýandy. Biziň ýüzümiz, sypatymyz, biziň sesimiz we biziň pikirleriňiz hem-de islegleeiňiz. Soň 50 ýyllap Google şereketi 9 milýart adam barada habarlary bir ýerik jemledi. Indi google şereketi ösen tehnalogiýalaryň kömegi bilen islendik adamyň ejesinin we kakasyny diri edip görkezip bilýärdi. Sebäbi biziň ata babalarymyz el telefonlaryny ýanlaryndan hiç haçan goýanokdylar. 3-nji jahan urşynda Google şereketiň goşandy şeýle boldy.
Soňy
Rahman Zulfikarow
06.08.2020ý
sapalybegenjow000000 2 years ago- Rahman aga gowy zatlary ýazýa. Ýetireniňe sagbol Ahmedik.