Bir gunlik padisha. Romanov nikolay ii’nin dogani beyik knyaz mihail aleksandrovi-mashgalasinda in hizlisidi.ol gunlugine padishalik etdimdi.2den 3 marta 1917nji yilinda.ve sonra ol yitipdi.kabir habarlara gora mihaili bolsheviklar olduripdiler.yone ol gutulip ozone Turkmen, berdi gujuk adini bilen yashapdir.in bolmanda kabir kagizlara ve sutnamalara goraa sheyle piker edilmegine yagday doredi. Olum guni. Mihail aleksandrovic bashtutanlikdan tiz elini 4ekdi ve siyasatdan dashda durmagi sayladi.rus imperiyasini bolsheviklar eye ge4irenden son,sovet hokumeti ona “asuda yashamagi” u4in gerekli dokumentlere yuz tutdi.yone 1918 yilin fevralinda,harbi-siyasi kinciliklarin yuze 4ikmagi bilen mihail Romanov perm shaherine go4 edildi. Perm’in «Королевская» mihmanhanasinda beyik knyaz oz sekretai inlis braun joneson biledi.mihaila garshi ne merkezi nede yerli sovet hokumetinin garshiligi bardi.yone 5 yaragli ishchilerin bahanasi tapildi.ve 12den 13e gichesinde 1918 yilinda guych bilen olara shaher dashina chikarildi. 47 yil sonrasi bu 5likden biri,andrey markov,permin oktyabr revalutsiyasini owrenyan gurama bolan hakikatlari gurrun berdi,gurruninde mahaili ve brauni oldurildiler. Jeset nirede? potmah adli yaragdan atildi, yagish yagyardi, gizilgoshunlilar serhoshdi. Shu sebaplerde jellatlar shahere gaydip gelmegi yureklerine duvdiler ve jesedi ertire goydular.ertesi nameler boldi hazier cenli belli daldi. Nabelli tarapa ga4ish. Kabir yazgilara gora Romanovi ol giceden son diri gorupdiler.kazagistanin halk yazichisi morisa simashko oz “gara gumda”atli kitabinda 1919 yilda turkistandaki vakalari gurrun beryar ve shol wagtlar merv golayindaki shamurad hanin basmachilarinin arasinda iki akyagiz ofiserin barligini gurrun beryar. Shamurad han peterburgda birwagtlar padishanin goraginda gullik edipdi ve shol sebapden mihaili yuzunden tanayardi. Oz goragi astina shol sebaplerden alan bolmagi ahmal. Portret menzeshligi. Gujik Berdi gujik 1975 yilda aradan chikipdi. Oz yanindan ayirmadigi deri portmanasinda sakladigi dokumentler bolsa edil iki gimmat bahali brilliant dashlari bilen yitipdi. Partmana dotanleyin gujigin agtigi nadejdanin ( onki adi SHASENEM ) rusya go4meginde tapildi.ve dokumentleri gorup hayrana galipdilar. Garri kakalarin omru inanilmaz gizlilikler bilen doli eken. Berdi gujik oz hakiki adini olum yataginda hem aytmadi. Obadashlari oni urs berdi diyip atlandiryardilar. 8 dilde gurleyardi. Profsoyus diyip atlandirilyan kitapjada “bilim” hakinda –bilimsiz diyilip yazilipdi.we hemmelerin yaninda tayajiklar bilen gol chekerdi.yone jagalari berdinin yuwash ses bilen inlis dilinde BBC habarlarini dinleyandigini kop gorupdiler.elde edilen kagizlara gora berdi terjimejilik hem edenligi ve birnace dilde gurlanligi bellenyar.agtiklarina hem arap dilini owretyardi. Bashga kagizlara gora gujik uli akil eyesidi.20 sentyabr 1920 yilinda mobilleshdirilen list revolyutsioner komiteti tarapindan.sonra merv shahersovet agzasinin mandate berildi bu hem ozbolushli gorag garantiyasi. “esasanam, kakamda leninin ozunden mandate bardi”diyip nigtayar agtigi Shasenem. Bu hem berdi gujige islendik wagti Lenin yanina girmega hak beryar.oni shasenemin ene atasi peterburg muzeyine iberipdirler. Jenaza. Shasenemin kakasi mustafanin sozlerine gora, berdi gujik elmidama shu sozleri gaytalardi:”oz aslinizi abray bilin, ol oran tarihi ve baydir.” aradan chikan guni 13 fevral 1975 yilinda,shasenemin ejesine kakalari sheyle diydi:”menin aslimi sakla,menin jagalarimi al ve turkmeniyadan gidin,yakinda bu yerlerde yashamak ruslara kin bolar” diyish yali edildi mashgala rusya gochdi . 15 yil sonra sssr yikildi. Yone name u4in butun omru ozune Turkmen diyen berdi olum yastiginda ruslar hakinda gurledi. Shasenemin yatlamasina gora ol agtigina kawagt jonni diyip atlandiryan eken. Indi belli bolan wakalardan sonra dushunsen hem bolar bu meselani shasenemin Kakasinda iki jaga bardi.olara Turkmen at bersede elmidama rus atlari bilen yuzlenerdi berdi.oguljennet- olga,muhammed-sergey. “kakam aradan chikanda butun yerli yolbashchilar geldiler”shasenem gurrun beryar.