Түркменистан 19.10.2010-нҗы йылда Кувейтде Азианыӊ Олимпия геӊеши билен Түркменистаныӊ Милли Олимпиа комитетиниӊ арасында гол чекилен ресминама эсасында 2017-нҗи йылда Ашгабат шәхеринде Япык биналарда ве сөвеш сунгаты боюнча V Азиа оюнларыны гечирмәге хукук газанды. 06.07.2013-нҗи йылда болса Азианыӊ Олимпия геӊешиниӊ байдагы ресми ягдайда Гүнорта Кореяныӊ Ичхона шәхеринден Ашгабат шәхерине гечирилди. Шондан бәри Түркменистан өзүне билдирилен ынамы өдемек ве борчнаманыӊ талапларыны мынасып ерине етирмек үчин гиӊ мөчберли чәрелери нетиҗели дурмуша гечирди. Хәзирки вагтда V Азиа оюнларына тайярлык ишлери тамамлайҗы тапгырда алнып барыляр. V Азиа оюнлары 2017-нҗи йылыӊ сентябрь айыныӊ 17-27 аралыгында спортуӊ 21 гөрнүши боюнча гечирилип, оӊа җеми 62 дөвлетден шол санда 45 саны Азиа ве 17 Океания дөвлетлеринден 6000 ден говрак түргенлер гатнашар. Түркменистан бу халкара спорт чәресини асуда ве парахат гечирмек билен бир хатарда түркмен түргенлериниӊ говы нетиҗелери газанып, үстүнликли чыкыш этмегини хем илери тутяр. Шол нукдайназардан юрдумызда спорты өсдүрмек ве сагдын дурмуш йөрелгелерини (здоровый образ жизни) вагыз этмек эсасы везипелериӊ бири болуп дуряр. Бу везипәни үстүнликли ерине етирмек үчин дөвлет тарапындан гиӊ мөчберли чәрелер дурмуша гечирилип, түргенлере түргенлешмек, өз үстлеринде ишлемек яшамак хем-де дынч алмак үчин әхли аматлыклар ве шертлер дөредилйәр. Олар дүрли юртлара иш сапарларына, ярышлара уградылып, халкара теҗрибелерини өвренйәрлер. Дашары юртлардан танымал спорт усатлары юрдумыза чагырылып, оларыӊ түргенлеримизе тәлим бермеги үпҗун эдилйәр. Шол бир вагтда, түргенлериӊ әхли аладалардан дашда ве дашкы гуршавдан үзӊеликде болуп, үнси бөлүнмезден өз үстүнде ишлемегине мүмкинчлик болар ялы олары юрдумызыӊ бейлеки күнҗеклеринде V Азиа оюнларына тайярламак, теҗрибеси гиӊден уланыляр. Шейле ерлериӊ бири хем Аваза милли сыяхатчылык золагыдыр. Аваза МСЗ-Хазарыӊ экологики тайдан арасса кенарында 2007-нҗи йылда дөредилди. Шондан бәри Хазар деӊзиниӊ кенары гөрүлип-эшидилмедик дереҗеде өзгерди. Хәзирки вагтда Авазада бейлеки дурмуш ве медени максатлы биналардан башга 33 саны дөвребап мыхманханалар, шол санда 7 саны сагалдыш ве дынч алыш меркезлери херекет эдип, бу мүмкинчиликлерден дашары юртлы сыяхатчылар ве юрдумызыӊ раятлары гиӊден пейдаланярлар. Шол бир вагтда Аваза түркмен түргенлериниӊ хем тапгырплайын гелип, түргенлешик гечйән ерине өврүлди. Авазаныӊ җана шыпа бериҗи, салкын ховасы түргенлере хас хем ярамлы болуп, олары тәзе үстүнликлере рухландыряр Хас такыгы, дүзүми 24 түргенден ыбарат болан (оларыӊ 12 санысы эркеклер, 12 санысы зенанлардыр.) Түркменистаныӊ “Күшт” боюнча милли йыгынды топары 15.08.2017-нҗи йылдан 25.08.2017-нҗи йыл аралыгында Аваза МСЗ-ныӊ “Хазына” мыхманханасында дынч алып, түргенлешик гечйәрлер ве шол бир вагтда саглыгыны беркидип, улы гөврүмли бәслешикде ынамлы хем-де рухыбелент чыкыш этмәге өзлерини әхли тараплайын тайярлаяр. Милли йыгынды топара 2016- 2017-нҗи йылларда күшт боюнча Түркменистаныӊ ёкары лигасында, Түркменистаныӊ кубогы угрунда гечирилен ярышларда говы нетиҗе гөркезен түргенлер хем-де рейтинг гөркезиҗи ёкары түргенлер сайланып алнан. “Күшт” боюнча милли йыгынды топарына Аваза МСЗ-дакы “Хазына” мыхманханасында яшамак, дынч алмак үчин әхли шертлер, комфорт дөредилип, олар шол ерде түргенлешмегини үзнүксиз довам эдйәрлер. Ягны, мыхманхананыӊ айратын бинасында түргенленлере түргенлешик гечмек үчин әхли шертлер ве аматлыклар дөредилен. Оларыӊ түргенлешик гечишине, иймитленишине, дынч алышына, саглык ягайыныӊ гөркезиҗилерине дегишли хүнәрменлер гөзегчилик эдйәрлер. Түргенлер хер гүнде 10:30-14:00 аралыгында түргенлешик гечип, галан вагтлары деӊзиӊ кенарына гезим этмек, мыхманхананыӊ көп гөрнүшли ве дөвребап хызматларындан пейдаланмак, тигир сүрмек аркалы дынч алярлар. Түркмен түргенлерине 2 саны милли тәлимчилер ягны, Түркменистаныӊ йөрителешдирилен күшт-шашка мекдебиниӊ күшт боюнча тǝлимчиси, Түркменистаныӊ күшт боюнча зенанларыӊ милли йыгындысыныӊ тǝлимчиси, күшт боюнча халкара спорт уссады Григорян Карен Аркадиевич ве шол мекдебиӊ күшт боюнча тǝлимчиси, Түркменистаныӊ күшт боюнча эркеклериӊ милли йыгындысыныӊ тǝлимчиси, күшт боюнча халкара гроссмейстер Аннагелдиев Оразлы Бердилиевич түргенлешик гечйәр. Шонуӊ ялы-да, түргенлери ярыша хас хем кәмил тайярламак үчин РФ-ден Күшт боюнча халкара гроссмейстер РФ-ныӊ раяты Дреев Алексей Сергеевичиӊ халкара теҗрибеси пейдаланыляр. Ягны, ол шертнама эсасында юрдумыза гетирилип, түргенлери тайярламак боюнча нетиҗели иш алып баряр. А.Дреев шертнама эсасында дашары юртларыӊ милли йыгынды топарларыны халкара ярышларына тайярлаяр. Онуӊ шǝгиртлеринден Азербайҗан Республикасыныӊ раяты Мǝммедяров Шахриярыӊ күшт боюнча дүнйǝниӊ иӊ гүйчли оюнчыларыныӊ санавында 10-нҗы ерде дуряндыгыны айратын белләп гечмек герек. Тәлимчилер милли йыгынды топарыӊ тайярлык дереҗесине ёкары баха берип, түргенлериӊ түргенлешик дөврүнде өӊкилерден хас ёкары нетиҗелери газанандыкларыны беллейәрлер. Олар эсасан Түркменистаныӊ Милли Спорт ве сыяхатчылык институтыныӊ талыбы Сапармырат Атабаев (2016-нҗы йылда РФ-ныӊ Сочи шǝхеринде гечен мекдеп окувчыларыӊ арасындакы ярышда дүнйǝниӊ чемпионы болан) ве ТГМ-ниӊ спорт клубында чагырыш боюнча харбы гуллугы гечйǝн Юсуп Атабаев (2015-нҗи йылда Тǝҗигистан Республикасында гечен Меркези Азия чемпионатында 2-нҗи ер алан), Магтымгулы адындакы Түркмен дөвлет университетиниӊ мугаллымы Мǝхри Гелдиева (1996-нҗы ве 1998-нҗи йылларда гечен күшт боюнча дүнйǝ олимпиадаларында 1-нҗи ер алан) хем-де түрген Аннагөзел Меканова (2015-нҗи йылда Таиландда мекдеп окувчыларыныӊ арасында гечен дүнйǝ чемпионатында 1-нҗи ер алан) дагыларыӊ өӊдәки орунлары эелеҗекдиге ынанярлар. Түркменистанда спорт дөвлет сыясатыныӊ айрылмаз бир бөлеги болуп, соӊкы дөвүрлер түркмен түргенлериӊ халкара ярышларда оӊын нетиҗелери газанярлар. Дөвлет тарапындан түргенлер үчин шейле мүмкинчиликлериӊ дөредилмеги олары тәзе еӊишлере ве үстүнликлере рухландыряр.