Iňlis fizikleri kwant fizikasynda üstünlik gazandylar. Gara girdaplaryň özüni alyp barşyny simulirlemäge mümkinçilik berýän ýokary akyjylykly geliýde kwant girdabyny işe girizdiler. Nottingem uniwersitetiniň, Londonyň patyşa kollejiniň we Nýukasl uniwersitetiniň fizikleri hakyky gara girdabyň töwereginde gyşaran giňişlikde bolup geçýän wakalary öwrenmäge kömek edýän, aslyýetinde, "bankadaky gara girdaby" döretmegi başardylar. Synag üçin geliýni mümkin bolan iň pes temperatura (-271 ° C) çenli sowadýan we özboluşly häsiýetlere eýe edýän ýörite gurluş düzüldi. Geliý asla ýapyşmaýan suwuklyk hökmünde islendik tekizligiň üstünden sürtülmän akýar we diňe öz inersiýasyna boýun bolup, gaty ownuk gözeneklerden hem syzyp geçip bilýär. Ýönekeý suwuklyklardan tapawutlylykda, ýokary akyjylykly geliý sentrifuga aýlananda özi aýlanmaýar, onuň deregine onda kwant tüweleýi döreýär. Gözlegiň esasy awtory doktor Patrik Swankaranyň: "Biz tornadony ýada salýan ykjam obýektde on müňlerçe kwant girdabyny saklap bildik we güýji kwant suwuklyklary üçin rekord bolup durýan girdap akymyny döredip bildik" – diýen sözleri Nottingem uniwersitetiniň web sahypasynda getirilýär. Bu ýagdaýda, ýokary akyjylykly geliýiň üstünde kiçijik tolkunlar emele gelýär, gözegçilikleriň görkezişi ýaly, aýlanýan gara girdaplaryň golaýynda agyrlyk güýjüni emele getirýär. “Ýokary akyjylykly gelini ulanmak bu kiçijik tolkunlary, suw bilen geçirilen öňki synaglara garanyňda, has jikme-jik öwrenmäge mümkinçilik berdi. Geliniň gaty gowşak ýelmeşegenligi sebäpli, olaryň täsirini üns bilen öwrenip, netijeleri nazary çaklamalarymyz bilen deňeşdirip bildik "- diýip, Swankara belleýär. Suwuk geliýdäki kiçijik tolkunlary synlamak alymlara giňişligiň we wagtyň syrlaryny açmaga has golaýlamaga mümkinçilik berer.

Täzelikler, Ata Watan tarapyndan 1 month ago
Teswir ýazmak üçin Içeri gir