Bir ors gazedynda güýçli geniý’ler hakda okadym. Olaryň näme üçin şeýle güýçli aklynyň ösüşi hakda. Geniý’laryň prirodasy autizm-a has ýakyn diýýäler.Köplenç olaryň logika bilen powedeniýa jogap berýän bölegi, çep beýni bölegi ösmeýä. A sag tarapdaky intuisiýa, emosiýa jogap berýän bölegi has güýçli ösýä. Gowy ösenligi sebäpli hem olarda talant bolýa. Köplenç hem çep beýni bölegiň ösmeýänligi zerarly. A beýleki ösmedik taraplary bolsa zyýan edýä olarda ==> zalymlyk, dälilik, gaharjaňlyk, sadizm… Mysal üçin A.Enşteýnyň beýnisini alymlar açyp barlap görüpdirler onuň beýnisiniň matematika ukybyna (matematiçeskiý neýron) degişli bölegi uly eken, beýleki bölegi bolsa kiçi. Mysal üçin şaryň bir tarapyny gyssaň beýleki tarapy ullakan bolýa, beýni hem şonuň ýaly. Başgada S.Ýesenin, fransuz ýazyjylary P.Werlena we A.Rembo, D.Nesha.. ýaly güýçli adamlary primer getirip ýazylan. Olaň durmuşy hakda zalymlygy, psihikasy, eden bimany işleri hakda, zalymlygy, ýeke ýaşaýanlygy hakda… XIX asyrda ýaşap geçen psihiatr Ç.Lombroza bu hakda sheyle diýýä: “geniý edil aklyndan azaşan adamlar ýaly, bütün ömrüni ýekelikde geçirýäler, olar mashgala borçlaryna we jemgiýete sowuk hemem duýgusyz garaýalar” Klinikalaryň birinde spesialistlar autist-çagalar bilen barlag geçiripdirler. 8 yaşly gyzjagaz sagada seretmän sagadyň näçe bolandygyny, sekundyna çenli aýdyp beripdir. 5 ýaşly çagajyk bir predmetyň razmeryny millimetryna çenli oňa birje gezek seredip aýdypdyr. 15 ýaşly oglanjyk 24 dil bilýän eken. Autistlaryň başarnyklary olaryň beýnisiniň haýsydyr bir böleginiň ösmeginiň netijesinde. Netijede olaryň beýnisiniň izolirowannyý bölegi has güýçli ösüp üýtgeşik zatlary başaryp bilýäler.
Harmandali 16 years ago- Başga bir neýrofizologlar D.Mitçel we A.Snaýder-yň barlagy boýunça: “sebäp geniý’leriň beýnisiniň ösmeginde däl-de tersine. Genialnosta beýniniň aşaky bölegi jogap berýä, bize gadymy eýýamdan miras galan. Geniý’laryň psihikasy has ýaşerisa bilen pyşdyllaryňka ýakyn. Sebäbi olara öz çagalaryny ösdürmek gerek däl olara diňe ýumurtgasyny guma gömseler bolany. Geniý’lerňn beýnisiniň aşaky bölegi aktiwniý işleýä beýleki adamlaryňka seredeňde. Haçanda normalniý adam bir informasiýa alanynda onuň beýnisi gerek informasiýany alyp beýlekileri zyňýa, a geniý’ler bolsa, hemme zady detaly bilen ýatda saklaýalar. Haçanda saz çalynsa biz sazy durky bilen baha berýäs, geniý’ler bolsa, her sesi ayratyn eşidýäler...”
Umuman şular hakda pikiriňizi bilýän zatlaryňyzy aýdybermeli. Menä bilýän zadym ýok weli bilýänler ýazsa gyzyklanyp okardym!