Atajan Taganyň “Keseki” romany fransuz dilinde çap ediler
Aşgabatda Fransiýa Respublikasynyň Fransuz institutynda görnükli türkmen ýazyjysy Atajan Taganyň dünýäniň köp dillerine terjime edilen “Keseki ” atly taryhy we dokumental romana bagyşlanan suratlar bäsleşigi geçirildi.
Bu edebi eseri fransuz diline terjime etmek taslamasynyň çäginde Fransuz instituty geljekki kitabyň baş sahaby üçin iň gowy suraty seçip-saýlamak üçin türkmen suratkeşleriniň arasynda bäsleşik yglan etdi.
Bäsleşige jemi 14 suratkeş gatnaşyp, stil taýdan düýbünden tapawutlanýan taslamalary teklip etdiler. Bäsleşige gatnaşýanlar üçin wezipe aňsat däldi, sebäbi ilki bilen okyjy kitabyň daş ýüzüne üns berýär.
Sergä we bäsleşige gatnaşanlaryň arasynda hünärmen suratkeşler - Möjek Çaryýew, Aýa Serçenowa, Begenç Berekliýew, şeýle hem Gülşat Baýryýewa, Täjigül Gurbanowa, Baýram Nuryýew we başgalar bar.
Pars goşunynyň ekspedisiýasyna gatnaşan we türkmen topragynda ýesirlikde bolan fransuz topografy Georges Henri de Blokwiliň ajaýyp ykbaly Atagan Taganyň sungat eseriniň esasyny düzdi. Daşary ýurtly okyjylaryň arasynda meşhurlyk gazanan “Keseki” romany dünýäniň birnäçe dillerine terjime edildi, Ýazyjynyň eserine esaslanan sahna teatr sahnasynda uzak wagtlap üstünlikli ýerine ýetirildi.
Medeni çärä gatnaşan görnükli myhmanlaryň arasynda Fransiýanyň Türkmenistandaky ilçisi Fransua Delaus we şu ýyl 80 ýaşyny bellän ýazyjy Atagan hem Tagan bar.
Atajan Tagan: – Blokwil Türkmenistanyň çäginde 14 aý ýesirlikde oturdy. Bu eseriň hakykylygyny tassyklaýan taryhy resminamalary okanym üçin, bu hakda kitap ýazmagy makul bildim. Aýdyşlary ýaly, kitap gowy boldy. Dünýäniň dürli ýurtlarynda birnäçe dilde köp sanly neşir edildi. Şu gün jenap Delausa we Fransuz institutynyň işgärlerine, watandaşynyň, gahrymanynyň türkmen we rus dillerinden soň fransuz diline terjime edilemgi üçin ähli zady edýändikleri üçin minnetdarlygymy bildirýärin – diýip belledi.
Bäsleşigiň ýeňijisi indiki hepde belli bolar. Tomaşaçylaryň we hünärmen eminleriň ses berişliginiň netijelerine esaslanyp, “Keseki” romanynyň fransuz neşiri üçin iň gowy sahap saýlanar.
Türkmenistanyň Prezidentiniň “Açyk gapylar” syýasaty halypa ýazyjynyň döredijilik örüsiniň giňemegine, eserleriniň dünýäniň köp dillerine terjime edilmegine ýol açdy. Onuň kän dile terjime edilip, 850 müň nusgada okyjylara hödürlenen kitaplaryna dürli ýurtlaryň edebiýat hünärmenleri tarapyndan 80-den gowrak oňyn syn ýazyldy. Germaniýanyň “YAM publishing.ru” söwda belgili neşirýaty ýazyjynyň “Keseki” romanyny bütin dünýäniň internet–onlaýn kitap dükanlaryna ýaýratdy. Ony Daşkendiň “Jahon adabiýoty” žurnaly 2014-nji ýyldaky bäş sanynda özbek dilinde doly çap etdi. 2016-njy ýylda bolsa “Uzbekiston” neşirýaty “Begona” ady bilen aýratyn kitap edip, özbek okyjylaryna ýetirdi. “Kesekini” “Izwsestiýa” neşirýaty 265 müň nusga bilen okyja hödürledi. Nýu-Ýorkuň “Dünýäniň sesi” (“Word voise”) hepdelik gazeti romanyň gysgaldylan görnüşi bilen rus dilli okyjylaryny tanyşdyrdy. Türki dilli prozanyň nowellistika žanrynyň ussady hökmünde Berliniň “Halklaryň dostlugy öýünde” 1991-nji ýylda A.Taganyň “Hekaýa agşamy” geçirildi. Ol türkmen edebiýatynyň taryhynda daşary ýurtda amala aşyrylan şeýle çäräniň ilkinjisine öwrüldi. Ýeri gelende bellesek, ýazyjynyň ady agzalan “Keseki” romany bilermenleriň statistikasyna görä, dünýäde iň köp okalýan kitaplaryň sanawyna hem girizilipdi. Häzirki wagtda onuň fransuz diline terjimesi hem tamamlandy.
Okyjylar tarapyndan eserlerine garaşylýan ýazyjy A.Taganyň proza eserlerinden hem öz ssenariýlerinden 5 kinofilm, şol sanda “Tentek” kinokomediýasy döredildi, pýesalaryndan 6 spektakl sahnalaşdyryldy.
30-a golaý kitabyň awtory A.Tagan dünýä edebiýatyndan 6 roman, 3 powest, onlarça hekaýa terjime etmek bilen hem, milli terjimeçilik sungatyna önjeýli goşant goşdy.