ATALY OGLUŇ AŞ IÇIŞLERI✏
Ataly ogul unaş içmäge oturypdyrlar welin, ilki ogly aşy içip görüp:
— Eje, seniň şu gylygyň gursun, hemişe nahary buz ýaly edip, soňra öňümde goýýarsyň - diýipdir.
Atasy oglunyň gepinden çen tutup, aş sowukdyr güman edip, çemçäni dolduryp içipdir. Aş gyzgyn bolansoň, onuň agzy, bogazy ýanypdyr, gözi ýaşarypdyr. Ogly:
— Ata, näme gözüň ýaşarypdyr-la? - diýip sorapdyr.
Onda atasy aýdan:
— Ýeke ogly bolan hem aglaman durup bilermi?
ŞOL SYRKAWYŇ ÖLEN BOLSA GEREK✏
Iki sany adam Hywa barypdyr. Olaryň öňlerinde bişirilen mäşli tabagy goýupdyrlar. Ilki bilen olaryň biri mäşden çemçäni dolduryp içip, ýokaryk seredipdir welin, beýlekisi:
— Näme gözüňi ýaşardyp, ýokaryk seredýärsiň? - diýip sorapdyr.
— Aý, hiç, yzymda bir syrkawym bardy. Şol ýadyma düşdi - diýip, mäş içen jogap beren.
Ondan soň beýleki hem mäşden içipdir welin, gyzgyn mäş onuň hem agzyny ýakypdyr. Onuň tabakdaşy:
— Seniň gözüň nämä ýaşarýar? - diýip soranda, ol:
— Seniň şol syrkawyň ölen bolsa gerek - diýipdir.
ÄR-HELEÝIŇ PIŞIKLERINE AT DAKYŞLARY✏
Bir aýalyň gizlin gatnaşyk edýän adamy äri barka gelipdir welin: «Ärim bir zat duýdumyka?» diýip, ertiri turup ärine:
— Aýu, pylany, şu pişigimiziň çagalaryna at hem dakamyzok, gel, şulara at dakaly - diýip, dört sany pişik çagany alyp, äriniň eline ikisini berýär, özi hem ikisini alýar. Ol soňra ärine:
— Ýeri, ilki sen at goý - diýen.
Äri hem:
— Ýok, ilki sen at goý - diýýär.
Şeýdip, ilki heleý at goýmaga başlan. Ol elindäki pişik çagalaryň birini ýerde goýup:
— Munuň ady Bildimikä bolsun - diýýär. Äri hem pişik çagalarynyň birini ýanynda goýup:
— Munuň ady Bilmese-de-bilmedi, bilse-de bilmedi - diýýär.
Heleý beýleki pişik çagany ýerde goýup:
— Munuň ady Toba-toba bolsun - diýipdir.
Äri hem elindäki pişik çagany ýerde goýup:
— Goý, munuň ady Öwrenilen gylyk örkleseňem durmaz bolsun - diýen.
HAÝSY OGLUŇA DAKARSYŇ?✏
Bir gyzy äre berenlerinde enesi:
— Balam, baran ýeriňde geplemän oturgyn - diýipdir.
Gyz gaýynlaryna baransoň, görse, iller gürrüň edip otyrmyşlar. Ol:
— Biz-ä geplemerisem, sözlemerisem, igimizi saradar oturarys - diýipdir.
Onda gaýyn enesi:
— Sen hem gepläber, balam - diýýär.
Gelin aýdýar:
— Ejem: «Baran ýeriňde geplemegin» diýipdi.
— Ýok, balam, geple, diliňe guwanaly.
Gelin:
— Onda, gaýyn, aýt, ärim ölse, meni haýsy ogluňa dakarsyň? - diýipdir.
Gaýyn enesi bu sözleri eşidip, «Wiý-wiý» diýip, ýakasyny tutaýypdyr.
ÇOPAN BILEN BAÝ✏
Bir baý öz çopanyna her ýyl:
— Eý, çopan, sen seçim wagtyna çenli meniň goýunlarymy aýagyňdan çarygyňy çykarman bakyp, seçim wagty bolanda çarygyňy çykaryp, alybilen dowaryň özüňki bolsun - diýer eken.
Ol çopan her ýyl seçim wagty bolýança goýny bakyp, seçim wagty bolanda çarygyny aýagyndan sypyryp, soňam aýagyny gaşap, goýunsyz galar eken. Bir gezek bu bolýan işleri ýaňky çopan başga bir çopana gürrüň berýär. Onda ol çopan:
— Sen, akmak, baý ýene şeýle şert etse, hemişe suwa girip gezgin, şeýtseň, aýagyň gaşalan ýaly bolar - diýip, maslahat beren.
Çopan onuň diýenini edipdir. Soňra seçim wagty bolanda, çopan öňküleri ýaly aýagyna güýmenmän, goýun-guzulardan gujaklap, beýlesine atyp duran.
Şol wagt onuň ýanyna baýyň gyzy gelýär-de, bir goýny tutup:
— Şu goýna degme - diýýär.
Onda çopan ol gyzy hem gujaklap, öz hasabyna geçirýär. Baý bilen çopan gyzyň üstünde dawalaşyp, kazynyň üstüne barýarlar. Baý kaza:
— Men muňa gyzy beýläňe at diýmedim - diýýär.
Onda çopan:
— Baý aga, sen beýläňe atanyň özüňki diýdiň - diýip, baýdan üstün çykypdyr.
UNY GUTARANDYR✏
Bir oglan mollada okaýan eken. Oglanyň ejesi örän owadan eken. Her gezek okamaga gelende molla ýaňky oglana:
— Gel, owadan heleýiň ogly - diýip, ýüzlener eken.
Bir gün oglan ejesine:
— Men indi okuwa gitjek däl - diýýär.
Onda ejesi:
— Ýeri, oglum, näme üçin okajak däl? - diýip soraýar.
Onda oglan:
— Men okuwa barýan welin, molla: «Gel, owadan heleýiň ogly» diýýär - diýip, jogap beren.
— Oglum, bar, sen şu gün hem okuwa git. Okuwyňa bar-da, molla: «Ejem çagyrýar» diýip aýt. Oglanyň ejesi şeýle diýip, ogluny ugradýar-da, ärine:
— Men mollany çagyryp, nahar zat bererin welin, sen şol wagt gelgin - diýip tabşyrýar.
Oglan baryp, ejesiniň sözlerini ýetirýär. Molla-da olara gelip, çaý-çöregini iýip, aýala golaýlaşmaga hyýallananda, aýalyň äri daşardan ardynjyrap gelýär. Molla ony eşidip:
— Indi nätsekkäk? - diýýär.
Onda ol aýal:
— Muny özüm oňararyn - diýip, mollanyň başyna bir köne don atyp, öňünde-de bir çuwal bugdaý bilen el degirmenini goýýar.
Äri gelip, aýalyndan:
— Ýeri, heleý, bu aýal näme? - diýip soraýar.
Onda aýaly:
— Bi goňşymyzyň gelni, biraz un üwemäge gelipdir - diýip, jogap berýär.
Molla öňünde goýlan bugdaýy üwäp oturmakdan başga alaç galmandyr. Ol gijäniň bir wagtyna çenli un üwäp, öý eýeleri uklansoň, gaçyp gidýär.
Bir gün hälki aýal ogluna:
— Şu gün mollaň gelip gitsin - diýip, mollany çagyrdýar. Onda ol molla:
— Hanym, barsaň, ejeňe aýt, onuň uny tükenendir - diýipdir.